مرکز مهارت آموزی کشاورزی

میوه های خانواده مرکبات دارای تاثیرات مثبت و طولانی مدت بر میزان کلسترول و قند خون هستند. در بین آنها لیمو و لیمو ترش حاوی قند کم و مقادیر زیادی ویتامین c می باشند. گریپ فروت و انواع پرتقال ها نیز کم قند شناخته شده اند و میزان کالری آنها نیز کم است.

دوره آموزشی روف گاردن و دیواره سبز و فضاهای سبز عمودی، از تاریخ 8 تیر لغایت 9 تیرماه 1402 به مدت 12 ساعت، توسط سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس برگزار گردید. در این دوره آموزشی مهندس حجت دهقانی، مسئول فنی داروخانه گیاهپزشکی باغبان جهرم حضور داشت. گفتنی است در پایان این دوره، گواهینامه جهت بهره مندی از مزایای دوره آموزشی به ایشان اعطاء گردید.

زنجرک ها از آفات عمومی محصولات، به ویژه در نواحی گرمسیر و نیمه گرمسیر می باشند. این حشرات از آفات مهم سیب زمینی در مناطق مختلف تولید این محصول در دنیا و ایران هستند.

این نوع زنجرک در ایران نیز تاکنون از استان های تهران، اصفهان، زنجان، خراسان، خوزستان، کرمان، چهارمحال و بختیاری و همدان گزارش شده است.
علاوه بر سیب زمینی روی گیاهان دیگری نظیر چغندرقند، یونجه، شبدر، مو، انگور فرنگی، تمشک، لوبیا و حتی درختان میوه مختلف نیز دیده می شود.
علایم خسارت این زنجرک، با ایجاد لکه های سفید و به دنبال آن لکه های سوخته در سطح برگ، پیچیدگی و سوختگی لبه برگ و نهایتاً سوختگی تمام برگ آشکار می گردد.
✅روش‌ های کنترل:
1️⃣کنترل زراعی:
✔️کنترل علف های هرز داخل و اطراف مزرعه.
✔️کشت بهاره دیر هنگام.
2️⃣کنترل شیمیایی:
✔️سمپاشی باید هنگامی انجام گیرد که پوره ها از تخم بیرون آمده اند.

سفید بالک ها حشرات ریز سفید رنگی هستند که با ترشح عسلک و تغذیه از شیره ی گیاهان، باعث تضعیف آنها و کاهش رشد درختان می شوند. میزبان اصلی این آفت درخت توت است و تنها با تغذیه از شیره ی درخت، باعث ضعف درخت می شود.

با توجه به اینکه شوری آب و خاک در کشور ما به عنوان یک مشکل جدی مطرح است لذا بررسی و معرفی گیاهان شورزی اقدامی ضروری است. گیاه کوشیا از گیاهان مقاوم به شوری و سازگار با شرایط آب و هوایی کشور ماست.

مگس مینوز در روی برگ های گوجه فرنگی پاییزه در منطقه خوزستان فعال است. در ایران نیز در استان های خوزستان، تهران و همدان انتشار دارد.

این آفت بسیار پلی فاژ بوده است. فلفل، هندوانه، گوجه فرنگی، خیار، ماش و لوبیا چشم بلبلی پاییزه، از میزبان های این آفت می باشد.
حشرات ماده و نر از طریق زخم های ایجاد شده به وسیله تخم ریز ماده ها تغذیه می نمایند. خسارت اصلی مربوط به تغذیه لاروهاست که با ایجاد دالان های مارپیچ، از پارانشیم برگ ها تغذیه می کنند.
✅روش های کنترل:
1️⃣زراعی:
کشت مخلوط می تواند در کاهش خسارت آفت مؤثر واقع شود.
2️⃣بیولوژیکی:
زنبور های پارازیتویید مختلفی از خانواده های Eulophidae و Pteromalidae دشمنان طبیعی این آفت اند.
3️⃣شیمیایی:
در صورت نیاز می توان از سموم شیمیایی استفاده نمود، به شرط اینکه دوره کارنس آن در گلخانه و مزرعه در نظر گرفته شود.

هورتانسیا یا گل ادریسی متعلق به خانواده ی Hydrangeaceae است و بومی چین و ژاپن می باشد. نام علمی هورتانسیا Hydrangea macrophylla و به گل دم دمی مزاج به علت تغییر رنگ گل نیز معروف است.

پروانه میوه خوار بادمجان روی میوه بادمجان در سطح وسیع خسارت وارد می‌کند.

سیب زمینی، بادمجان، گوجه فرنگی و سیب زمینی شیرین از جمله گیاهان میزبان این آفت می باشند. 
لارو آفت با تغذیه از سرشاخه و برگ و ایجاد تونل داخل میوه ها ایجاد خسارت می کند. لاروهای جوان آفت به شاخه و گل های گیاه حمله می نمایند، ولی لاروهای مسن تر داخل میوه ایجاد تونل می کنند.
پس از تغذیه کامل، لاروها در روی ساقه ها یا بوته های خشک شده و یا برگ های ریخته شده در سطح زمین به شفیره تبدیل می شوند.
✅روش های کنترل:
1️⃣کنترل زراعی:
✔️از بین بردن بوته های آلوده.
 ✔️کشت گیاهان غیر میزبان و اجرای تناوب دو ساله.
✔️استفاده از ارقام مقاوم و دیررس.
2️⃣کنترل مکانیکی:
✔️اگر حصار مزرعه به ارتفاع ۲/۵ متر باشد، پروانه های ماده قادر به وارد شدن به داخل مزرعه نیستند، زیرا این حشره بسیار تنبل بوده و قادر به پرواز در ارتفاع بالاتر نمی باشد .
3️⃣کنترل فرمونی:
✔️استفاده از فرمون برای ردیابی آفت و جمع آوری حشرات بالغ در مدیریت این آفت نیز معمول است.
4️⃣کنترل بیولوژیکی:
✔️زنبور sinicus Eriborus، یکی از دشمنان طبیعی این آفت است که به صورت پارازیتویید داخلی، عمل می نماید.
5️⃣کنترل شیمیایی:
✔️سمپاشی در صورت نیاز عموما پس از باز شدن تخم ها صورت گیرد.

کنگر فرنگی یا آرتیشو گیاهی خودرو با طبع گرم و خشک، ساقه های ضخیم و برگ های خاردار است. ساقه های آن شبیه کرفس است و در فصل بهار می روید. مصرف خوراکی و دارویی دارد و از آن در تهیه ی سوپ و سالاد هم استفاده می شود.

1️⃣کنترل زراعی:

✔️عدم آبیاری درختان به صورت آبیاری بارانی 
✔️استفاده از نهال سالم
✔️استفاده از ارقام مقاوم همچون: ردتاپ- اسپرینگ کرست و آلبرتای پیش رس
✔️ضد عفونی کردن ابزار هرس

2️⃣کنترل مکانیکی:
✔️حذف سرشاخه ها، شاخه ها، میوه ها و بقایای گیاهی آلوده و سوزاندن آن ها برای جلوگیری از آلودگی 
✔️هرس منظم و سبک قسمت های آلوده

3️⃣کنترل شیمیایی:
✔️بهترین زمان سم پاشی نوبت اول، آخر پاییز پس از ریزش برگ ها و نوبت دوم، بهار در مرحله قبل از تورم جوانه های گل با قارچ کش های مسی و یا کاپتان، است.

چالکود چاله، کانال یا شیاری است که در قسمت سایه انداز درخت حفر می شود و داخل آن را با کودهای دامی و شیمیایی پر می کنند. چالکود یک محیط ایده آل برای کوددهی ایجاد کرده و از این طریق، ریشه ها بهتر می توانند مواد غذایی را جذب کنند.

بیماری لکه غربالی، از مهم ترین و خسارت زاترین بیماری های درختان میوه هسته دار در اغلب مناطق جهان است.

✔️عامل غربالی درختان میوه هسته دار قارچی به نام کارپوفیلوس است. قارچ عامل بیماری، دامنه میزبانی وسیعی دارد و تقریباً به تمام گونه های درختان میوه هسته دار و به طور معمول به برگ های آنان حمله می کند.
✔️این بیماری در اکثر نقاط ایران به انواع درختان میوه هسته دار مانند زردآلو، هلو، شلیل، آلبالو، گوجه، بادام و در برخی مواقع به گیلاس خسارت وارد می کند و به دلیل جوش ها و لکه هایی که روی میوه زردآلو به وجود می آورد، ارزش صادراتی برگه زردآلو و قیسی را کاهش داده و طعم نامطبوعی به میوه می دهد.
غربالی و سوراخ شدن برگ ها، مشخص ترین و فراوان ترین علامت بیماری است. این قارچ به اندام های مختلف در گونه های مختلف درختان میوه هسته دار حمله می کند. میزان خسارت بسته به نوع میزبان و شرایط محیطی متفاوت است، به طوری که بیشترین خسارت در زردآلو به میوه ها و جوانه ها، در هلو به سرشاخه ها و جوانه ها و در بادام به برگ ها وارد می شود. 

کُنار میوه ی درخت سدر و از خانواده عنابیان است که هم برگ هم میوه ی آن خواص دارویی و درمانی دارد. ارتفاع آن به 10 متر می رسد و 40 گونه دارد. میوه سدر خوراکی است و فواید بسیاری شامل : ویتامین B، C، E، کلسیم، فسفر و آهن دارد.

جارو علفی یا همان علف پشمکی گیاهی با ریشه های نسبتا عمیق و برگ های باریک و آویزان است که در برابر خشکی و گرما مقاوم می باشد. نام علمی آن Bromus pubescens و از خانواده ی Poaceae است.

✅تقویت بوته های چای، با استفاده از کودهای شیمیایی مناسب آبیاری در فصل خشک

✅هرس سالانه بوته ها

✅جمع آوری و سوزاندان بوته های آلوده
✅وجین علف های هرز و معدوم کردن آن ها
✅استفاده از کنه ها و حشرات شکارگر و درنهایت استفاده از کنه کش هایی از قبیل تدیون، نئورون، تترادیفون، دیمتوات، کلتان، کلربنزیلات، بر اساس غلظت توصیه شده روی بسته بندی، حداقل دو بار بافاصله دو هفته در زمان اوج فعالیت کنه در باغ های چای که معمولاً اواخر مرداد و اوایل شهریور است، پیشنهاد می شود.
✅همچنین، هرچه زمان تفریخ تخم ها نزدیک تر شود، حساسیت آن ها نیز بیشتر می شود. به خصوص در زمان 
تفریخ که لاروها به شدت نسبت به عوامل محیطی آسیب پذیرند، کنه های بالغ نیز بعد از تخم گذاری مقاومتشان کم شده و کم تحرک می شوند.

منظور از تنش آبی همان کاهش آبیاری یا به عبارت دیگر کاهش دسترسی گیاهان به آب است. تنش کم آبی منجر به کاهش تولید محصول و عملکرد گیاه می شود. باید توجه داشت که کم یا زیاد شدن میزان آب علاوه بر آنکه ساختار گیاه را تغییر می دهد، بر تمامی فعالیت های گیاه تاثیرگذار است.

✅میزبان های حساس به این آفت، گوجه سبز و گوجه های زود رس هستند.

✅زمستان را به صورت لارو درون پیله های قهوه ای در عمق ۵ تا ۲۵ سانتیمتری خاک می گذرانند.
✅لارو میوه را سوراخ کرده و از آن تغذیه می کند و باعث ریزش میوه می شود. 
✅آفت در مرحله لاروی دارای دیاپوز است و 1نسل در سال دارد.
مبارزه و کنترل:
✔️بیل زدن خاک اطراف درخت که باعث ازبین رفتن پیله های زمستانگذران می شود.
✔️تیلر زدن، کشت ارقام مقاوم هم در کنترل خسارت این آفت موثر است. استفاده از سموم فسفره  تماسی بسیار موثر است.
✔️اواسط اردیبهشت زمان حمله لارو به میوه است که تا قبل از ورود لارو به میوه بهتر است سمپاشی انجام شود.

گل لاله هلندی بومی هلند و به رنگ های سفید،صورتی و قرمز است. از تیره ی سوسنیان است و حدودا 100 تا 150 گونه دارد. دمای جوانه زنی آن 15 تا 29 درجه سانتی‌گراد می باشد و به عمق کاشت 5 الی 10 سانتی متر نیاز دارد.

1.هرس شاخه های پایینی درختان
2.جمع آوری میوه های آلوده و انهدام آن ها
3.استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار در باغ
4.کاشت درختان در فواصل مناسب: این کار باعث برقراری جریان هوا و تهویه مناسب بین درختان و کاهش جمعیت آفت خواهد شد.

5.کاربرد کفشدوزک ها جهت مبارزه بیولوژیک.

6.استفاده از روغن ولک (1/5–1) درصد.

7.می توان از مخلوط روغن ولک 1 درصد و حشره کش کلرپیریفوس (دورسبان)، 1درهزار در اوج جمعیت آفت استفاده کرد

زردک همان هویج ایرانی است که از نظر اندازه بزرگتر از هویج فرنگی و رنگ آن به جای نارنجی زرد می باشد. زردک هویج محلی ایرانی محسوب می شود و از لحاظ طعم ترکیبی از هویج فرنگی و سیب زمینی است.