مرکز مهارت آموزی کشاورزی

پس از نیتروژن، فسفر یکی از عناصر ضروری و پرمصرف گیاه محسوب می شود که به شکل فسفات از خاک جذب می شود. از آنجا که مقدار فسفر در خاک های مختلف متفاوت است اما میزان آن در نواحی خشک و خاک های بکر بیشتر می باشد.

کمبود آب (تنش خشکی) بر اساس طول مدت زمان دوام آن بـه دو حالت موقتی و دائمی تقسیم می شود. کمبود موقتی اغلب در اواسـط روزهای گرم تابســتان است و طی آن، میزان آب گیاه در اثر بالا بودن شدت تبخیر و تعرق کاهش پیدا می کند که موجب بـروز اثـرات پژمردگی موقت در گیاه خواهد شد. 

در کمبود دائمی (ماندگار) خشکی برای مدت زمان بیشتری ادامه پیدا می کند و در این حالت ممکن است گیاه در اثـر تـداوم خشکی از بیـن بـرود. 
تنش آبی می تواند در تمام مراحل رشدی درختان مرکبات اثرات منفی چشمگیری داشته باشد. وجود مقدار کافی آب در اطراف ریشه درختان مرکبات اثر زیادی در گلدهی و تشکیل میوه دارد و با تنظیم مناسب ریزش گل و میوه می تواند نقش مهمی در درشتی میوه ها، عملکـرد درخت، کیفیـت داخلی میوه و رشد و نمو تاج داشـته باشد.
درجه خسارت های وارده از خشکی در باغ های مرکبات موضوعی است که بستگی زیادی به زمان بروز تنش، سن درخت، اندازه تاج، گونه کشت شده و نوع خاک‌ منطقه دارد.

آلوئه ورا از گیاهان گلخانه‌ای بسیار پر کاربرد با خاصیت دارویی است که کشت آن می تواند فرصت خوبی برای درآمد زایی و اشتغال باشد. از آنجا که با شرایط گلخانه‌ای سازگار است، در تمامی استان ها قابل کشت می باشد.

هاملین، یکی از ارقام آبگیری و از زودرس ترین رقم های پرتقال است. رقمی پرمحصول و فاقد سال آوری است که نسبت به اغلب ارقام دیگر تحمل بیشتری به سرما از خود نشان میدهد. اندازه میوه ها در حد متوسط تا ریز و شکل آن ها کروی تا اندکی تخم مرغی است. 

پوست میوه نازک، به رنگ زرد تیره تا نارنجی روشن است و بخش خوراکی میوه هم آبدار، شـیرین، ترد و کم بذر است.

مرمرشک یا چلچلاوه با نام علمی Salvia macrosiphon گیاهی کشنده ی مگس است و در استان بوشهر می روید. گلهای ریز سفید و خوشبویی دارد و در گندم زارها رشد می کند. گفته می شود که مرمرشک نوعی مریم گلی لوله ای و از خانواده ی نعناعیان است.

✔️پرتقال والنسیا، دیررس ترین رقم تجاری پرتقال و رقمی بی بذر و پر محصـول و با تاجی بزرگ اسـت. 

✔️اندازه میوه ها متوسط تـا درشت و شکل آن ها کشیده تـا کمی کروی و گاهی تخم مرغی با پوستی نازک و صاف است. از گلدهی تا رسیدن میوه، حدود 13 تا 16 ماه به طول می انجامد. 
✔️گوشت میوه معطر، پر آب و تا حدودی اسیدی است و برای صنایع و معمولا فراوری، رقمی ایده آل محسوب می شود. 
✔️این رقم تـا حدودی سال آور است. میوه هـا روی درخت به خوبی قابل نگهداری هستند‌.

پروانه تک نقطه ای برنج (Cirphis unipuncta) در شمال ایران جزء آفات درجه دوم به شمار می رود. این آفت در همه جای دنیا یافت می شود و حشره ی کامل آن شب پره ای به طول 15 تا 17 میلی متر است.

کارلا همان خربزه ی تلخ و از خانواده ی کدوئیان است و به کدو سبز و خیار شباهت زیادی دارد. معمولا به صورت نرسیده برداشت می شود و در صورت رسیدن میوه طعم آن بسیار تلخ و غیر قابل مصرف خواهد بود.

خربزه و طالبی، محصول فصل گرم است که بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری کشت می شود. معمولاً یک دوره آب و هوای گرم و ترجیحاً خشک با نور فراوان مورد نیاز است. 

هوای ابری و بارانی در موقع رسیدن میوه باعث می شود که خربزه و طالبی، طعم مطلوب و کیفیت لازم را پیدا نکند. گیاه به یخبندان بسیار حساس است. 
خربزه به دما و شدت نور و طول روز بسیار حساس است. طالبی و خربزه به دوره رشد نسبتاً طولانی نیاز دارند . دوره رویش این گیاهان بسته به رقم، منطقه، خاک و اقلیم، بین 85 تا 120 روز است و در مناطقی کاشته می شوند که بین آخرین سرمای بهاره و اولین سرمای پاییزه حدود 140 روز فاصله باشد.

بابونه گیاهی معطر و دارویی است که دارای خواص بی نظیری می باشد. برگهای بابونه کوچک با بریدگی های نامنظم و پوشیده از کرک است. گلهای آن سفید رنگ هستند و در تابستان رشد می کنند. از خواص فوق العاده ی گل بابونه می توان به درمان افسردگی و اضطراب، تقویت سیستم ایمنی بدن و سردردهای میگرنی اشاره کرد.

از دو روش برای تکثیر و ازدیاد رز گلخانه ای می توان استفاده کرد:

✅استفاده از تکنیک کشت بافت:
✔️استفاده از این روش گران قیمت برای بیشتر افرادی که رز هلندی می کارند، مقرون به صرفه نیست. 
✔️در این روش قطر شاخه اصلی کم بوده و شاخه قد کوتاه می شود.
✅قلمه و پیوند:
✔️تکثیر گل رز از طریق پیوند و قلمه نیز امکان پذیر می باشد. گیاهان مادری که قلمه از آنان تهیه می شود، باید در محیطی مناسب پرورش داده شده باشند. پس از بالغ شدن شاخه ها و رسیدن اندازه برگ ها به بزرگترین اندازه ممکن، می توانید قلمه را از گیاه تهیه کنید. گیاهان مادری دائما در طول سال رشد می کنند و می توانید در هر زمان از سال از آنها قلمه تهیه نمود.

از جمله آفات خسارت زای انجیر کنه تارتن می باشد که در ایران و بسیاری از مناطق جهان وجود دارد. این آفت (Eotetranychus hirsti) باعث ایجاد لکه در برگ ها و ریزش آنها می شود و از کیفیت محصول می کاهد. 

سوروف (Echinochloa crus galli) از خانواده ی گندمیان و یکی از مهمترین علف های هرز مناطق برنج کاری در جهان به شمار می آید. سوروف که گالی و دژگال نیز نامیده می شود، گیاهی رطوبت دوست است که در مراحل اولیه ی رشد به برنج شباهت زیادی دارد.

✔️هرس و حذف انتهای سرشاخه های آلوده

✔️سمپاشی با سمومی مانند کاپتان، با نسبت 3 در هزار، نوبت اول قبل از گل. در صورت لزوم تکرار سمپاشی هر 7 تا 10 روز یکبار.

کاج مطبق (نخل زینتی یا سیکاد) از خانواده ی Araucariaceae و با نام علمی Araucaric excelsa یک گیاه همیشه سبز و گران قیمت است. علاوه بر ویژگی های ذکر شده یک گیاه آپارتمانی محبوب با برگهای سوزنی است که در تمام فصول سال زیبایی خاص خود را دارد.

در این نوشتار با آفات خانواده ی کدوئیان(کدو سبز، خربزه، هندوانه، خیار، طالبی و...) آشنا می شویم.

برگ ها: 

قسمت های تغییر رنگ یافته متمایل به زرد تقریباً مدور تحت عنوان لکه های روغنی.
رشد سفید رنگ قارچ بویژه در سطح زیرین برگ ها.
لکه ها با گذشت زمان قهوه ای شده و برگ های شدیداً آلوده ممکن است بریزند. 
شاخه ها: 
انتهای شاخه های آلوده پیچ خورده و پوشش سفید قارچ روی ساقه ها دیده می شود.
خوشه ها: 
خوشه ها بسیار حساس بوده و در طی آلودگی های شدید زرد، قهوه ای و نهایتاً به طور کامل خشک می شوند. 
حالت چوب پنبه ای ممکن است در شاخساره ها آلوده دیده شود.

گیاه کبر یا کاپاریس بومی مدیترانه و از گیاهان پایای برگ ریز است. زمانی که جوانه های نارس این گیاه به اندازه ی یک نخود هستند برداشت می شوند و به کمک نور خورشید آن را خشک می کنند. دانه های کبر با دست چیده می شوند و طعم و رایحه ی منحصر به فردی دارند.

سمپاشی با استفاده از دینوکاپ (1 در هزار)، پنکونازول (توپاز 0/125 در هزار)، نوآریمول (0/2 در هزار)، هگزاکونازول (0/25 در هزار)

سموم گوگردی در سه نوبت:
نوبت اول در 6 تا 7 برگی جوانه ها، به میزان 10 تا 15 کیلو، نوبت دوم بعد از ریختن گلبرگ ها و بسته شدن دانه، به میزان 20 تا 30 کیلو و نویت سوم 10 روز بعد به میزان 30 تا 40 کیلو.

در بیشتر مناطق ایران منابع آب و خاک مستعد شوری هستند و بر این اساس، کاهش عملکرد محصول ممکن است به 50 درصد و یا بیشتر برسد. با توجه به اینکه کشور با محدودیت منابع آبی با کیفیت مواجه است، بایستی آب با کیفیت پایین به عنوان یک منبع آبیاری محسوب شده و در برنامه های مدیریتی قرار گیرد.