مرکز مهارت آموزی کشاورزی

درخت پسته به سرمای شدید زمستان و گرمای زیاد تابستان هر دو مقاوم است.

ناکافی بودن دریافت سرمای سالانه در درختان میوه به ویژه پسته، مشکل جدی است که در بسیاری از نواحی دارای زمستان نسبتاً گرم از جمله کرمان و رفسنجان، مشاهده می شود.

از جمله روش های شیمیایی مبارزه با شپشک ها، استفاده از روغن های معدنی بوده که سازگاری بالاتری با محیط داشته و با سرعت نسبتاً زیادی در محیط از بین رفته و خطر بروز مقاومت یا طغیان آفات ثانویه در رابطه با این ترکیبات بسیار کم است.

بادهای ملایم برای گرده افشانی مناسبند. در حالی که بادهای تند می توانند سبب از دست رفتن گرده ها شوند.

حساسیت خرما به شوری در مراحل مختلف رشد، متفاوت است. در جدول ۱، میزان تولید محصول خرما در خاک ها و آب هایی با شوری مختلف را می توان مشاهده کرد.

جدول هرس باردهی در درختان زیتون را بر اساس شدت ملاحظه میفرمایید.

درختان خرمالو معمولا از سه سالگی پس از کاشت در زمین اصلی، میوه دهی را آغاز و در هفت تا 10 سالگی به باردهی کامل می رسند. میزان محصول خرمالو میتواند بطور متوسط به بیست و پنج تن در هکتار برسد. چیدن میوه از درخت هنگامی است که سفت، رسیده و همراه با کاسه گل است. 

توصیه می شود برداشت محصول به صورتی انجام گیرد که ضربه ای به میوه ها وارد نشده و میوه ها خراشیده و زخمی نشوند، چرا که میوه‌های آسیب دیده در انبار مستعد ابتلا به آلودگی های باکتریایی بوده و باعث خسارت می گردد.

پرتقال تامسون ناول:

✔️تاریخچه: حاصل جهش شاخه ای پرتقال واشنگتن ناول.

🌱رشد رویشی: کم رشد، تراکم تاج بیشتر از رقم مادری (واشنگتن ناول)است.
🌳باردهی: زودرس، حدود دو تا سه هفته زودتر از واشنگتن ناول آماده برداشت می شود، تشکیل میوه از طریق بکرباری.
🍊میوه: بی بذر، نافدار، متوسط تا درشت، کروی تا کمی کشیده یا بیضی (کشیده تر از واشنگتن ناول)، یقه ای کوتاه با شیارهای شعاعی در قاعده میوه، گلگاه اغلب برآمده و دارای نافی باز و بزرگ. گوشت ترد، کم آب ولی معطر. پوست نازک و صاف به رنگ نارنجی روشن.
✔️ویژگی های دیگر: بیشتر از اغلب ارقام نارنگی و پرتقال به سرما حساس است، ریزش شدید میوه در سرما، ماندگاری ضعیف محصول روی درخت، مناسب شمال و نواحی خنک مرکزی کشور.

بر اساس شواهد به دست آمده، میوه های با رسیدگی زیاد، عدم تعادل نسبت ازت به فسفر و درختان قوی باعث ایجاد ضخامت در پوست و جدا شدن آن از گوشت می شوند. این پدیده در نارنگی های پونکن و ساتسوما شایع است. در برخی ارقام چون نارنگی نوشین می تواند ژنتیکی باشد. برداشت در مرحله صحیح رسیدگی، تیمار التیام دهی قبل از انبار، تهویه مناسب انبار و اجتناب از انبارمانی طولانی مدت در رطوبت نسبی بالا، آسیب پفکی شدن را کاهش می دهد.

خسارت ناشی از پوسیدگی میوه مرکبات در مناطق مرکبات خیز شمال کشور با داشتن شرایط آب و هوایی معتدل و بارندگی زیاد، به عنوان یکی از معضلات باغداری مرکبات است و همه ساله موجب خسارت اقتصادی فراوانی می شود.

خسارت این بیماری در باغ های با خاک سنگین و با زهکش نامناسب یا بدون زهکش در طی دوره های طولانی بارندگی و شبنم در اواخر شهریور و اوایل پائیز و در مرحله قبل از برداشت یا در طول دوره برداشت محصول زیاد است و در زمان تغییر رنگ میوه، این قارچ در سطح میوه روی درخت، به خصوص میوه های نزدیک سطح زمین یا حتی گاهی روی میوه های بالای درخت که در ارتفاع 1 - 1/5 هستند، آلودگی ایجاد می کند و موجب پوسیدگی میوه در باغ و انبار می شود.
بعضی از سال ها شدت آلودگی با بارندگی های طولانی همراه با وزش بادهای شدید بیشتر می شود.

غلظت مصرف و زمان استفاده از کودهای تغذیه ای در انبه را در تصویر مشاهده فرمایید:

نکات مهم و ضروری در خصوص تغذیه نهال های انبه:

1️⃣در ۶ ماه اول پس از کاشت نیازی به کوددهی نیست.
2️⃣در ابتدا کودهای کندرها ترجیح داده می شوند.
3️⃣مقادیر کودها را به دفعات متعدد تقسیم کرده و از یک مرتبه دادن کود خودداری کنید.
4️⃣درست قبل از زمستان هیچگونه کودی مصرف نکنید.
5️⃣در شرایط خیلی گرم هیچگونه کودی استفاده نشود.
6️⃣بعد از آبیاری، تغذیه یکی از حساسترین جنبه های مدیریت باغ انبه است.
✔️تغذیه نقش محوری را در پدیده شناسی درخت و نهایتاً محصول ایفا می کند.
✔️درخت انبه عمداً به عناصر پرمصرف (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) و کم مصرف (آهن، مس، روی و بور) نیاز دارد.
✔️نیتروژن حیاتی ترین عنصر بوده و بایستی در زمان و مقدار معین مصرف شود. غلظت و زمان نامناسب استفاده از نیتروژن، اثرات منفی بر عملکرد خواهد داشت.

در ابتدا باید توجه داشته باشید که تله ها (کارت زرد، تله فرمونی و غیره)، در ارتفاع 150 تا 180 سانتی متری زمین نصب شده و در قسمت جنوبی، به سمت داخل درخت قرار گیرند.
تا حد امکان از انتقال میوه های آلوده به مناطق سالم جلوگیری کنید تا از انتشار آفت توسط جابه جایی مگس و لارو آن مقابله شود.
جمع آوری روزانه میوه های آلوده و ریخته شده در پای درخت و نابودی و دفن آن ها در عمق 50 سانتیمتری خاک می توان از انتشار آفت جلوگیری کرد.
پاشیدن آهک بر روی میوه های آلوده نیز می تواند مفید باشد.
محلول پاشی تنه و سر شاخه های اصلی درخت خصوصا قسمت های آفتاب گیر درخت با پروتئین‌ هیدرولیزات 2 تا 3 درصد + 2 در هزار سم مالاتیون.

انجام مبارزه زراعی در فصل سرما (پا بیل کردن سایه انداز درختان)، به منظور از بین بردن شفیره های آفت.
عدم انبار کردن میوه های برداشت شده از باغاتی که وجود آفت در آن ها محرز می باشد.

1️⃣استفاده از تله زرد چسبنده: این وسیله شامل یک صفحه زرد رنگ چسبان است که به خاطر مواد به کار برده شده در آن و رنگ و بویی که دارد حشرات را به سمت خود جذب می کند. این روش در جمعیت بالای مگس ها کارآیی بهتری دارد. در میان مگس های به دام افتاده می توان نرخ آمار مگس های میوه مدیترانه ای را تخمین زد.

2️⃣تله مکفیل: تله مکفیل سه سوراخ که توسط یک ماده جلب کننده شارژ شده و بیشتر حشرات جنس ماده را به سمت خود کشیده و به دام می اندازد.
3️⃣تله مکفیل فرومونی: این تله توسط فرومونی جلب کننده شارژ شده و برخلاف تله قبل مگس های نر را به سمت خود جذب کرده و اسیرمی شود.
4️⃣تله فرومونی دیاموند : که شامل یک صفحه چسبان است که با فرمون جلب کننده شارژ شده و مگس های نر را به سمت خود جلب می سازد.

مگس ماده در پوست میوه تخم ریزی می کند و لارو از گوشت میوه تغذیه نموده، در اثر تغذیه لارو و فعل و انفعالاتی که در میوه انجام می شود، معمولا یک نوع لهیدگی و تغییر رنگ مخصوصی در میوه دیده می شود.

موجب ریزش شدید و نا به جای میوه می شود.
محل تخم گذاری روی میوه های سبز (گریپ فروت و نارنج)، علاوه بر شکافی که توسط تخم ریز حشره ماده ایجاد می شود، مقداری صمغ نیز در محل مورد نظر مشاهده می گردد. محل تخم ریزی روی میوه بعد از چند روز تغییر رنگ داده و متمایل به زرد می شود.
با توجه به این که میوه نارنج و گریپ فروت دارای پوست نسبتا ضخیمی می باشند و تخم ها در داخل پوست میوه قرار داده می شوند، پوسیدگی حاصل از فعالیت تغذیه ای لاروها به تدریج و در یک زمان طولانی تری حادث می شود.
پوسیدگی در ارقامی با پوست نازک و نرم (نارنگی و کامکوات)، خیلی سریع تر و در مدت کوتاه تری اتفاق می افتد.
علائم آلودگی روی میوه پرتقال تامسون ناول و سانگین به صورت هاله ی نارنجی رنگ در اطراف محل تخم گذاری مشاهده می شود.

مهمترین آثار خسارت شته، پیچیدگی برگ در سر شاخه های جوان و برگ های تازه رشد کرده مشاهده می شود. بدین ترتیب که برگ های آلوده حالت شاداب و چرب خود را از دست می دهند. شاخه های آلوده نیز اغلب کوتاه و پیچیده می شوند.

همچنین به دلیل مکیدن شیره ی گیاهی و ترشح عسلک، موجب بروز دوده (فوماژین) روی برگ ها، میوه ها و شاخه ها می شوند.
این آفت در تراکم زیاد باعث ریزش گل و میوه های کوچک می شود بدین ترتیب که برگ ها آلوده می گردد.

*استفاده از کنه کش های تترادیفون، 2 در هزار، کلوفنتزین، نیم در هزار(اواخر زمستان) به صورت مبارزه زمستانه( به منظور تخم کشی) انجام گیرد.
*استفاده از سموم بروموپروپیلات، 1 در هزار. بنزوکسی میت، 1در هزار. هگزی تیازوکس، نیم در هزار. همراه با سمپاشی زمستانه با روغن.
*سمپاشی زمستانه با روغن به نسبت 1/5 درصد.

یکی از آفات مهم و درجه اول باغات مرکبات خصوصا نهالستان ها و درختان جوان کنه قرمز مرکبات می باشد.

زمستان گذرانی آن عمدتاً به صورت تخم روی سر شاخه ها بوده ولی در زمستان های ملایم به صورت پوره و جانور کامل دیده می شود.
خسارت کنه قرمز مرکبات از طریق مکیدن شیره ی برگ ها و میوه ها می باشد. 
با تغذیه کنه، لکه های کم رنگ روی سطح بالایی برگ ظاهر می شود.
 در آلودگی های بالا، لکه های بزرگتر خشک شده و ممکن است موجب قاشقی شدن، ریزش برگ ها و خشک شدن سرشاخه های جوان گردد.
روی میوه های بالغ و بر اثر تغذیه ی آن ها، میوه ها به رنگ نقره ای دیده می شوند.
 فعالیت این کنه ها در بهار و پاییز بیشتر از زمستان و تابستان است.

این گونه به گیلاس، زردآلو، آلبالو و بادام وحشی خسارت میزند.

خسارت اول مربوط به حشره کامل است که از جوانه ها، برگ ها و از عضو مورد حمله صورت می گیرد و در میوه ها تغذیه می کند.
قسمت مورد حمله از بیرون خورده می شود. تغذیه روی برگ، هم در حواشی و هم در پهنـه آن انجام می گیرد. 
تغذیه روی میوه گیلاس و زردآلو بسیار مشخص است. بدین صورت که دورتا دور آن گودال هـای کوچک و بزرگی ایجاد می شود. حشره کامل برای تخم ریزی بـا خرطوم خود در میوه، گودالی ایجاد می کند و سپس تخم خود را کف آن گودال قرار می دهد. 
به عبارت دیگر تخم گذاری این آفت نیز خود نوعی خسارت است. خسارت عمده آفت مربوط به لارو است و چون به هسته حمله می کند، اغلب باعث ریزش میوه ها می شود.

1️⃣استفاده از روش های تک کشتی و‌ به دنبال آن استفاده از ارقام پر محصول 

2️⃣مصرف بی رویه کودهای شیمیایی که باعث تخریب خاک ها و سفتی و سختی آنها شده و اکوسیستم خاک را به هم میریزد از طرفی آب ها هم آلوده می شوند در نتیجه باعث تضعیف گیاه در نهایت ترغیب آفت می شود.
3️⃣مصرف بی رویه سموم شیمیایی که به دو دلیل این امر باعث بروز آفات میشود:
الف ـ مقاومت حشرات آفات به سموم و در نتیجه افزایش جمعیت مقاوم به سم.
ب ـ از بین رفتن دشمنان طبیعی آفت و در نتیجه افزایش بسیار زیاد جمعیت.
4️⃣فرم اعمال اقدامات قرنطینه ای در حمل و نقل محصولا کشاورزی
5️⃣حمل گونه های زیان بخش به طور اتفاقی و یا به طور عمدی