مرکز مهارت آموزی کشاورزی

خاک های بسیار حاصلخیز به دلیل افزایش رشد سبزینه ای برای کشت زعفران مناسب نیستند.
مصرف کود حیوانی منافع بسیاری برای زعفران دارد که عبارتند از:
1- مقاومت گیاه زعفران در مقابل یخ زدگی پیازها در زمستان خیلی بیشتر می شود.
2- کود حیوانی رطوبت خاک را نگه می دارد؛ لذا گیاه در مقابل خشکسالی بهتر مقاومت می کند.
3- پیاز از گرمای تابستان در زیر خاک کمتر صدمه می خورد.
دستور کوددهی: 
مزرعه زعفران خود را فقط با کود حیوانی تقویت کنید. در مورد کود ازته توجه کنید که اگر از 100 کیلوگرم در هکتار اوره بیشتر مصرف شود، گل آوری پیاز کاهش یافته و در عوض بچه زائی آن زیاد می شود. 
از مصرف کود محلول کامل (ازت، فسفر و پتاس) در اواخر بهمن یا اوایل اسفند ماه غافل نشوید. 
تحقیقات نشان داده است که پس از بهمن ماه که پیاز زعفران ریشه های خود را از دست می دهد، مصرف یک بار از کود های محلول بسیار مفید خواهد بود. این کود توسط برگ های زعفران می تواند جذب و به پیازها منتقل کند و باعث درشتی آن ها شود و سال بعد تا 30 درصد عملکرد را افزایش دهد.

بکرائی با نام علمی Aegle marmelos از خانواده ی مرکبات و دارای طعم شیرین و برگ های مرکب است. برگ های آن خاصیت دارویی داشته و در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرند.

کشت زعفران می تواند توسط ماشین و به صورت ردیفی باشد و یا به‌ صورت کرتی و با دست انجام پذیرد. 
ولی آنچه که مهم است این که ردیف ها مستقیم بوده و با فاصله مساوی از همدیگر قرار گیرند.
فاصله معمولا در کشت کرتی 30 - 25 سانتی متر و عمق کشت را نیز لااقل  25 - 20 سانتی متر انتخاب کنید. در حالی که این فاصله و این عمق با تراکتور مقدور نیست.

مگر اینکه فاصله ردیف ها را به 40 تا 45 سانتی متر افزایش دهیم که در نتیجه تراکم بذر کم شده و محصول مزرعه پایین می آید.

موضوع بسیار مهمی که در نحوه کاشت پیازها باید مورد توجه قرار داد، این است که می بایست از کشت چاله ای که در آن چند پیاز ریز و درشت در کنار هم و در یک جا در چاله قرار گیرد، اجتناب کرد. 
در این مورد می توان به کشت تسبیحی اقدام کرد. به این صورت که پیازها تک تک و به فاصله 5 تا 7 سانتی متر از یکدیگر و یا به صورت زیگزاگ و جوانه انتهایی به طرف بالا، در ته شیار قرار داده شده و روی آن به ارتفاع 5 تا 10 سانتی متر با خاک پوشانده شوند. 
در کشت تسبیحی هر پیاز به تنهایی فضا و غذای کافی در دسترس خواهد داشت و برای سال های بعد پیازهای درشت به وجود آورده و در نتیجه باعث افزایش تولید در سال های دوم و سوم می شود. 
اما در کشت چاله ای، پیازها از همان سال اول در رقابت جذب غذا بوده و دیرتر درشت می شوند و از سال سوم است که مزرعه به محصول قابل توجه ای می رسد.
 عمق کاشت را 20 تا 25 سانتی متر انتخاب می کنیم تا مزرعه از گرمای تابستان و یخ زدگی زمستان و صدمه خشکسالی ها و ابتلا به کنه خاکی کمتر صدمه ببیند. 
 قبل از این که پیازها در اثر ماندگاری طولانی در زمین ریز شوند به تجدید مزرعه اقدام شود.

آیا میدانستید کاهو انواع و اقسام مختلفی دارد و در رنگ های گوناگون یافت می شود؟ برخی از آنها از نظر شکل ظاهری و طعم با کاهوی معمولی متفاوت بوده و هر کدام کاربردهای جداگانه دارند.

پیاز زعفران از نیمه اردیبهشت به بعد پس از زرد شدن و خشکیدن برگ ها به خواب می رود و تا اوایل تیرماه در خواب کامل و حقیقی به سر می برد. 

بنابراین در طی این مدت که هوا نیز آن چنان گرم نشده، بهترین موقع کندن پیاز از مزرعه قبلی و انتقال و کشت آن در مزرعه جدید است.
جابجایی پیازها در مرداد و شهریور به گل آوری لطمه می زند و این یکی از دلایل کم محصولی سال اول در مزارع زعفران همان سال می شود. زیرا انتقال در مرداد و شهریور به جریان تشکیل گل در داخل جوانه پیاز لطمه زده و گرمای هوا و خاک در این دو ماه برای سلامت پیاز مضر است.
هرچه فاصله کندن پیاز از زمین قبلی و کاشتن آن ها در مزرعه جدید کوتاه تر باشد، بهتر است. زیرا پیازها پس از خروج از خاک مقدار زیادی از رطوبت خود را از دست می دهند.
❌بنابراین از انباشتن پیاز روی هم و یا نگهداری طولانی مدت آن ها در انبارهای محلی حتما خودداری شود.

ماش از خانواده ی Fabaceae و گیاهی گرمسیری،علفی، یکساله و غلاف دار است. ریشه های آن عمیق و ساقه ها منشعب هستند. مناسب ترین زمان کاشت ماش، اواسط تا اواخر تیر ماه می باشد و گلدهی آن در شهریور رخ می دهد.

در وضعیت دیم، به علت ضعف نسبی درختان، آفات و بیماری ها خسارت بیشتری وارد می کنند. 
چوب خوارها، سوسک سرشاخه خوار، کاپنودیس و کنه از جمله آفات مشکل ساز در این وضعیت هستند. بازدید از باغ ها و هرس شاخه های خشک شده و جمع آوری و سوزاندن میوه های آلوده، نقش مهمی در جلوگیری از طغیان بـسیاری از آفات به ویژه سوسک سرشاخه خوار و زنبور مغزخوار بادام دارد.

Apium graveolens

کرفس گیاهی متعلق به خانواده ی Apiaceae و محصولی دو ساله است. این گیاه به عنوان محصولی یکساله کشت می شود و در هوای خنک بهترین عملکرد را دارد. کرفس را در مناطق سردسیر در اوایل بهار و در مناطق گرمسیر در اواخر تابستان می کارند. فصل رشد کرفس طولانی است و از طریق بذر تکثیر می شود.

همان طور که می دانید در طول کشت یک محصول کشاورزی مقدار زیادی منابع آب مصرف شده و هدر می رود. هندوانه نیز یکی از محصولاتی است که آب زیادی می طلبد و در طی مراحل کاشت و برداشت آن آب زیادی مصرف می شود. در کشاورزی سنتی روش هایی وجود دارد که به کمک آن می توان منابع آبی را در چنین شرایطی به طور صحیح مدیریت کرد.

موش کور علاقه شدیدی به پیاز زعفران دارد و به همین دلیل در مدت کوتاهی مزرعه را نابود می کند. 
در صورت مشاهده این جانور در‌ مزارع زعفران، باید به سرعت برای مبارزه با آن اقدام نمود. زیرا این جانور به سرعت زاد و ولد می کند.

روش های مبارزه:د

میدن انواع گازهای سمی لوله اگزوست یا دود کاه و پهن به داخل سوراخ های محل زندگی موش کور.

دمیدن گاز با استفاده از کپسول های گاز شهری به داخل لانه موش. 
آب انداختن لانه های موش و انتظار بیرون آمدن و کشتن آن ها
گذاشتن قرص فوستوکسین در لانه موش به منظور مسموم نمودن آن ها
دادن طعمه مسموم فسفر دو زنگ در مسیر رفت و آمد موش ها

در گذشته و تا قبل از ظهور مسیحیت، درختان همیشه سبز که در فصل سرما سرسبزی خود را حفظ می کردند جایگاه ویژه ای در بین مردم داشتند. هم چنین مردم بر این باور بودند که قرار دادن برگ های سبز در خانه از آنها محافظت کرده و به آنها کمک می کند تا در زمستان های سرد و طولانی دوام بیاورند.

بامیه با نام علمی Hibiscus esculentus متعلق به خانواده ی پنیرک Malvaceae و بومی مناطق گرمسیری می باشد. بامیه میوه ای کشیده و دارای برگ های پهن است و گلهای آن منفرد و به رنگ زرد هستند.

آنجا که در فصل زمستان در مناطق زعفران کاری تنها سبزی قابل توجه، علف سبز زعفران می باشد، خرگوش ها برای رفع گرسنگی علاقن زیادی نسبت به خوردن این سبزی خوش خوراک دارند؛ لذا خسارت خرگوش در این فصل از سال گاهی باعث انهدام مزرعه زعفران می شود. 
برای مقابله با این جاندار از تله گذاشتن، محصور کردن زمین و طعمه مسموم (فسفر دو زنگ به نسبت 2/5 درصد در بلغور گندم روغن زده) استفاده می شود.

در نظام های کشت دیم باید توجه کرد که روش های تربیت درخت نباید به رشد رویشی بیش از حد منجر شود. 
همچنین نفوذ زیاد نور به درون تاج، چندان مطلوب نیست. 
بنابراین تربیت با روش محور مرکزی تغییر یافته با ارتفاع تنه 50 سانتی متر مناسب به نظر می رسد.
در سال اول پس از کاشت نهال در زمین اصلی، آن را از ارتفـاع 80 سانتی متری از سطح زمین کوتاه می کنند و در زمستان سال بعد قبل از متورم شدن جوانه ها، تعداد سه یا چهار شاخه را به عنوان بازوهای اصلی انتخاب و بقیه شاخه ها را حذف می کنند.

یکی از برترین ارقام گردو در مناطق کم آب و گرمسیری گردوی پکان می باشد. قیمت مناسب و باردهی خوب از ویژگی‌های بارز این نوع گردو است. گردوی پکان دارای طعم مطبوع و بسیار با کیفیت می باشد.

از آنجایی که پیاز زعفران مدت نسبتا زیادی یعنی 9 - 8 سال در زمین می ماند، خاک زمین باید متوسط تا نیمه سنگین و با زهکش خوب و مناسب باشد. بنابراین بهترین خاک لومی یا رسی شنی محسوب می شود.

متغیرهایی که بیشترین تأثیر را بر عملکرد گیاه زعفران دارند عبارتند از میزان ماده آلی، فسفر قابل جذب، ازت معدنی و پتاسیم تبادلی. 
ماده آلی خاک علاوه بر تأمین مواد غذایی باعث بهبود خواص فیزیکی خاک و بهبود وضع ساختمان و کاهش شستشوی مواد غذایی می گردد. بنابراین افزایش مواد آلی باعث افزایش محصول نیز می شود.
با افزایش پتاسیم تبادلی و کاهش شوری آب، عملکرد زعفران بیشتر می شود. 
بنابراین نباید شوری خاک و آب بیشتر از 4 هزار دسی زیمینس بر متر باشد. زیرا با افزایش بیش از حد شوری، عملکرد زعفران به شدت کاهش یافته و در صورت افزایش فسفر قابل استفاده، عملکرد زعفران کمتر می شود.

پی اچ خاک زعفران باید بین 8 - 7 باشد. زمین زعفران نباید دارای قلوه سنگ، علف های هرز، شور و فقیر باشد.

هرس خرمالو با هدف جوان سازی درخت، افزایش عملکرد، جذابیت شکل ظاهری، بهبود رشد و سلامت درخت انجام می شود. طی عملیات هرس، شاخه های خشک شده و مرده بریده می شوند تا نفوذ نور و تهویه به داخل درخت بهتر انجام شود و سایه های ایجاد شده توسط شاخه‌ ها کاهش یابد.

برای کاشت انار از دو روش می توان استفاده کرد که کاشت از طریق قلمه و دانه ی انار از رایج ترین روش های کشت می باشد. جهت کاشت انار از طریق دانه بهتر است در اواخر پاییز و در فضای آزاد اقدام کنید اما در این روش انارهای تولید شده مشابه میوه های والد نخواهند بود. 

Mahonia repens

ماهونیا یا توت آبی گیاهی از خانواده ی زرشک است که زینتی بوده و گلهای زیبا و میوه ای شبیه به توت دارد. از ویژگی های ماهونیا این است که در برابر کم آبی مقاوم می باشد و به راحتی رشد می کند.

حبوبات یکی از بزرگترین گیاهان زراعی هستند که از کشت گسترده ای برخوردار می باشند. کشت حبوبات به دلیل داشتن مزایای بسیاری چون مصرف تازه خوری، ارزش غذایی بالا و انبارداری مناسب بسیار مورد توجه است.