مرکز مهارت آموزی کشاورزی

گونه های قارچ آسکومیکوتا‌، از مهمترین بیمارگرهای گیاهان گلخانه ای، سبزی و صیفی، گیاهان زینتی و محصولات زراعی، در مرحله قبل و بعد از برداشت است.

بیماری کپک خاکستری می تواند تمام اندام های هوایی گوجه فرنگی (ساقه، برگ، گل و میوه) را آلوده کند.
این قارچ معمولا از طریق زخم های روی ساقه یا محل افتادن برگ ها وارد بافت های گیاهی می شود و باعث ایجاد شانکر روی ساقه می گردد که این شانکر ها می توانند به صورت حلقه ای ساقه را احاطه کنند و باعث پژمردگی کامل گیاه در قسمت های بالایی شوند.
این قارچ می تواند از طریق گلبرگ های آلوده، به داخل کاسبرگ ها و میوه وارد شود. پیدایش هاله های دایره ای شکل روی میوه، یکی از علائم این بیماری است. 
علائم روی برگ ها، به صورت لکه های کوچک زرد تا قهوه ای دیده می شود. سپس لکه ها خاکستری تا قهوه ای شده و به سمت دمبرگ گسترش می یابد. 
زخم های روی ساقه تیره آفتاب سوخته می شود و یک حاشیه مشخص دارند. روی این زخم ها در شرایط خنک و مرطوب، توده های کپک کرکی خاکستری ایجاد می شود.

پوسیدگی تنه و ریشه: در صورت بروز پوسیدگی تنه یا ریشه ابتدا محل پوسیدگی را کاملاً تمیز کرده پس از ترکیب کردن چسب و قارچکش، محل پوسیدگی را پوشش دهید.

سرما و یخبندان از جمله پدیده های طبیعی هستند که در برخی از سال ها خسارت فراوانی به باغ های میوه وارد می آورند. بنابراین شناخت چگونگی وقوع سرما و یخبندان و علائم ناشی از آن، می تواند به برنامه ریزی کشاورزان جهت کاهش خسارت سرما کمک کند.

حکایت این است که برخی افراد سودجو قبل از چیدن هندوانه، از مواد غیرمجاز رنگی که از ترکیب نوعی کود رنگی تهیه می شود استفاده می‌کنند و به این ترتیب، از طریق کانال های ورودی آب، به بوته ی هندوانه می رسد و از طریق ریشه جذب می شود. 

صمغ درخت بادام کوهی و صمغ درخت بادام شیرین ازجمله صمغ های تراوشی هستند که به وفور در ایران یافت می شوند. 

صمغ فارسی صمغی است شفاف که از درخت بادام کوهی (Amygdalus scoparia spach)، از خانواده گلسرخیان تراوش میشود.
درختان بادام کوهی که بومی ایران محسوب می شوند، در مناطق وسیعی از کشور به ویژه استان های مرکزی می رویند. این صمغ به نام های زدو، شیرازی و آنگوم نیز معروف است.
از درخت بادام شیرین نیز صمغ شفاف و کاملا شبیه به صمغ درخت بادام کوهی تراوش میشود. متأسفانه به دلیل تشابه ظاهری و عدم مطالعات کافی در این زمینه گاها هر دو نوع صمغ تحت عنوان صمغ فارسی یا صمغ زدو شناخته می شوند. درحالی که این دو نوع صمغ ازلحاظ ساختاری و خواص فیزیکوشیمیایی کاملا متفاوت می باشند. 
از طرف دیگر با توجه به تعداد کم مطالعات انجام شده روی این دو نوع صمغ، در تجارت آن ها را به اشتباه و تنها به دلیل تشابه ظاهری، صمغ عربی می نامند. درصورتیکه صمغ عربی از شیره خشک شده ساقه و شاخه های گیاهی به نام آکاسیا استحصال می شود. اما صمغی که از ایران تحت عنوان صمغ عربی صادر می شود، از درخت بادام کوهی و بادام شیرین استحصال می شود.

گرمایش جهانی و پیامدهای ناشی از آن بسیاری از متغیرهای اقلیمی موثر در رشد و نمو گیاهان زراعی را تحت تاثیر قرار می دهد و پاسخ گیاهان به این امر تابع شدت و الگوی تغییرات می باشد.

بارهنگ کاردی یا سر نیزه ای (Plantago lanceolata) گیاهی است علفی و چندساله، برگهای آن باریک و به صورت نیزه ای و ساقه های با ارتفاع 30 تا 60 سانتی متر هستند و اغلب در نقاط مرطوب و دامنه های کوهستانی یافت می‌شود. 

سیر، گیاهی با خاصیت های فراوان است که به عنوان دارو نیز به کار می رود. از سوی دیگر، سیر خاصیت ضدعفونی کننده هم دارد و استفاده از آن برای پیشگیری از بیماری ها توصیه می شود. 

یکی از دلایل گذاشتن سیر سر سفره به دلیل همین خاصیت پزشکی آن و به ارمغان آوردن تندرستی است. به جز این، سیر نماد مناعت طبع هم محسوب می شود و حضور آن در سفره هفت سین، برای یادآوری قناعت به انسان و سیرچشمی و حریص نبودن برای مال دنیا است.

گیاهان از طریق مکانیزم های مختلفی در برابر خشکی مقاومت می کنند. محققان فیزیولوژی و اصلاح نباتات برای مقاومت گیاهان در برابر محیط خشک از اصطلاحات زیر استفاده می‌کنند:

سنجد به عنوان نماد خرد و فرزانگی و سنجیده عمل کردن، نماد زایش و باروری است.

سنجد نماد سنجیده عمل کردن است. سنجد را بر این باور بر سفره می گذارند که هرکس با خویشتن عهد کند درآغاز سال هرکاری را سنجیده انجام دهد. سنجد نشانه گرایش به عقل است؛ احترام به تفکر و ترویج و خردمندی.

هر  کدام از اقلام سفره هفت سین به خاطر خواص و معنی خاص خودشان توسط گذشتگان ما انتخاب شده است که یک تاریخچه و فلسفه جدا دارد.

سیب میوه‌ی سلامتی است و مشهور به میوه‌ی بهشتی است، در احادیث ما آمده است ؛ خوردن سیب شما را از پزشک بی‌نیاز می‌کند . این موضوع در ادبیات جهانی هم جایگاه مناسبی دارد.
به همین دلیل است که سیب نیز جزو یکی از اقلام هفت سین است.

عامل بوجود آورنده ی آن قارچی با نام علمی Unicinula necator است که خسارت آن به صورت ترک خوردگی میوه ی انگور، نامرغوب کردن محصول از نظر بازارپسندی، کاهش شدید وزن محصول، کاهش رشد بوته ها و ضعیف کردن آنها ظهور می کند.

برای انجام این نوع پیوند در درخت گردو لازم است اقدامات زیر صورت گیرد:

عامل ایجاد بیماری قارچی به نام Tephrina deformans است که برای مبارزه با آن باید از سموم قارچکش استفاده کرد.علائم بیماری در اواخر فصل بهار هنگام باز شدن جوانه ها و اواخر پاییز هنگام سرد شدن هوا و به صورت لکه های قرمز، پیچیدگی و ریزش برگها بروز می کند.

✔️ با توجه به اینکه درخت انگور تنه ی نیرومندی ندارد، بایستی حتما از داربست برای فرم دهی و رویش مناسب شاخه ها استفاده شود.

میوه هلو از اهمیت خاصی برخوردار است. زیرا کشت آن، به علت زودباردهی، در باغ های جدید الاحداث بادام مرسوم بوده و در فاصله بین ردیف های بادام کشت می شود، تا قبل از رسیدن درختان بادام به باردهی اقتصادی از میوه آن استفاده شود. 

آفت سرشاخه خوار هلو با داشتن رژیم دو‌گانه خواری، علاوه بر خشاکانیدن شاخه ها و جوانه های نورسته، به میوه درختان میزبان از جمله ارقام مختلاف بادام و هلو در مرحله چغاله نیز خسارت وارد کرده و سبب ریزش بخشی از میوه های نارس می شود. 
سرشاخه خوار هلو ازآفات مهم درختان میوه هسته دار به خصوص هلو، زردآلو، بادام، آلو و گوجه در ایران می‌ باشد و در دماوند روی درختان قیسی دو نسل در سال داشته و خسارت آن به این میوه شدید است. همچنین خسارت آن روی سیب، خرمالو، زالزالک و ازگیل نیز گزارش شده است.
تغذیه از سطح میوه ها، سبب نفوذ قارچ های بیمارگر و دیگر میکروارگانیسم ها به مغز بادام و پوسیدگی آن می شود.
لارو سرشاخه خوارهلو، با نفوذ به داخل میوه در مرحله رسیدن و تغذیه از سطح میوه این درختان است.

ریزش شکوفه ها و میوه ها می تواند به دلایل مختلفی مانند : عدم گرده افشانی مناسب، کمبود مواد غذایی و آمینواسیدها، آفات و بیماری ها، دلایل آب و هوایی (سرما، گرما، تغییرات ناگهانی رطوبت و وزش شدید باد) اتفاق بیفتد.

تولید کود کمپوست از زباله های خانگی، علاوه بر کاهش حجم و مقدار زباله ی تولیدی، سبب تولید کود و استفاده از آن در باغچه و فضای سبز حیاط و گلدان ها می شود که به اقتصاد خانواده نیز کمک می کند.کود کمپوست برای حفظ رطوبت خاک و جلوگیری از فرسایش آن نیز مفید است. 

مشخص نمودن زمان گل آغازی، شروع دوران رکودو پایان آن به دلیل تاثیرات بسیار زیادی که در عملیات مدیریت باغ می تواند داشته باشد، در باغبانی بسیار پر اهمیت می باشد.

گل آغازی در درختان گیلاس، پس از شکوفه دهی و در اواخر بهار تا اوایل تابستان اتفاق می افتد. به طور کلی می توان گفت که گل آغازی، به وسیله عوامل داخلی گیاه که تعادل در جذب و هورمون های داخلی می باشد، کنترل می شود. 
عملیات مدیریت باغ، می تواند تعداد گل و زمان انگیزش جوانه های گل را تحت تاثیر قرار دهد. به طور مثال، یک درخت با قدرت رشدی کم می تواند گل های فراوانی به بار‌ بیاورد، ولی عواملی مانند هرس شدید، گل آغازی و تعداد شکوفه های گل را به شدت کاهش می دهد.
آبیاری زیاد که باعث طولانی شدن رشد جوانه های رویشی می شود، می تواند باعث تاخیر در زمان گل آغازی شود. 
پایه ها، جدا از تاثیر آنها بر قدرت رشد، می توانند زمان باز شدن گل و همچنین تعداد گل و در نتیجه تعداد جوانه های انگیزش یافته را تحت تاثیر قرار دهند. 

مواد شیمیائی تنظیم کننده رشد نیز میتواند بر روی گل آغازی موثر باشند. پس به این نکات‌‌ دقت کنید.

کود سرک از نوع کودهایی است که کمک می کند تا گیاه موقعیت رشدی بهتری داشته باشد و مواد غذایی مورد نیاز گیاه را تامین می کند. از انواع کود سرک می توان به کود ازته، اوره و نیتروژن اشاره کرد.