مرکز مهارت آموزی کشاورزی

مهم ترین ویژگی های مکان مناسب برای احداث باغ انبه عبارتند از:
- نزدیک و در دسترس باشد.
- از نواحی صنعتی و کوره های آجرپزی دور باشد.
- بدون سرمازدگی با حداقل دمای ۴ درجه سانتیگراد باشد.
- حداکثر دما ۴۷ درجه سانتیگراد باشد.
- آب آبیاری با کیفیت مناسب در دسترس باشد.
- باد شدید در منطقه وجود نداشته و یا دارای باد ملایم باشد.
- ناحیه های با زهکش مناسب انتخاب شود.

سرخرطومی ریشه برنج سوسکی بیضی شکل با بدن کشیده است و نام علمی آن Hydronomus sinuaticollis می باشد. تخم آن سفید رنگ و شبیه به دانه ی برنج است. لاروها دارای سر قهوه ای رنگ و بدون پا هستند و طول آنها به 3 میلی متر می رسد.

انبه به دو طریق جنسی و غیرجنسی قابل ازدیاد است. در روش جنسی بذرها می بایست بلافاصله بعد از برداشت میوه کاشته شود. در بذرهای چندجنینی دانهال ها بایستی پس از جوانه زنی از یکدیگر جدا و هر کدام جداگانه کشت شده و در محیطی با 83 درصد سایه قرار گیرند.
روش غیرجنسی شامل کوپیوند (پیوند جوانه)، پیوند شاخه و خوابانیدن هوایی است. در روش پیوندزدن ابتدا بذر کاشته و پس از ۳ تا ۷  ماه روی دانهال های حاصله، عمل پیوند انجام می شود. خوابانیدن هوایی و پیوند مجاورتی باعث تولید گیاهانی با اندازه بزرگ در مدت زمان کوتاه می شود. سرعت رشد نهال های حاصل از پیوند مجاورتی بیشتر از پیوند جانبی و سرعت رشد نهال های حاصل از پیوند جانبی بیشتر از خوابانیدن هوایی است. درختان بذری انبه دیرتر از درختان تکثیرشده به روش غیرجنسی به گل رفته و کمتر به گیاه مادری خود شبیه هستند.

شور شدن خاک فاکتوری محیطی است که تا حد زیادی رشد و نمو گیاهان را تحت تاثیر قرار داده و محدودیتی عمده برای تولید محصول است. 

منشاء خاک شور یک یا ترکیبی از عامل های نوع اول یا ثانویه می باشد. شوری اولیه ناشی ازعواملی نظیر: هوازدگی سنگ ها، بالا آمدن موئینگی آب های زیرزمینی لب شور کم عمق، نفوذ آب دریا در ساحل، دمیده شدن نمک و شن دریا توسط باد به خشکی و ممانعت از زهکشی است. 
در حالی که شور شدن ثانویه ناشی از فعالیت های انسانی از قبیل آبیاری بدون سیستم زهکشی مناسب، پساب های صنعتی، استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی، حذف پوشش گیاهی طبیعی و جاری شدن سیل با آب های غنی از نمک، سطح آب زیر زمینی بالا و استفاده از آب های زیر زمینی با کیفیت کم برای آبیاری می باشد.
تاثیرات مخرب تنش شوری بر رشد گیاه مربوط به پتانسیل اسمزی کم محلول خاک(تنش آبی)، عدم تعادل تغذیه ای، اثر مختص یون (تجمع یون های سدیم و کلر) و یا ترکیبی از این عوامل است.

پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis) از علف های هرز باغات و مزارع ایران می باشد. این علف هرز چند ساله، ریشه و ریزوم گسترده ای دارد و با تولید انشعابات چوبی گسترده از درخت بالا رفته و با جذب آب و مواد غذایی با درخت رقابت می کند.

هرس شلجمی در درختان میوه جهت گسترده کردن شاخه ها و  محدود کردن ارتفاع انجام می شود. این نوع هرس بعد از کاشت نهال در زمین به فاصله ی 120 تا 150 سانتی متری از سطح زمین عملی می گردد. هرس شلجمی اغلب در درختان بادام، آلو، سیب و گلابی انجام می گیرد. در این روش نهال در سال بعد تعدادی شاخه ی فرعی تولید می کند که در زمستان شاخه‌های عمودی آن حذف می شوند.

حلزون ها و راب ها از برگ، ساقه، میوه و پوست درختان تغذیه کرده و خسارت کمی و کیفی (ایجادخوردگی) وارد می کنند.
حلزون از طریق علف های هرز کنار درخت خود را به میوه درخت می رساند و با تغذیه از پوست میوه، موجب زخمی شدن و در نتیجه پوسیدگی آن می شود و حتی اگر میوه را به این مرحله نرساند، قابلیت نگهداری در انبارها را از آن می گیرد.
حلزون همچنین با سوراخ کردن برگ درختان جوان، به ویژه نهال ها، صدمه و خسارت جدی به رشد درختان وارد می کند.

در ابتدا باید توجه داشته باشید که تله ها (کارت زرد، تله فرمونی و غیره)، در ارتفاع 150 تا 180 سانتی متری زمین نصب شده و در قسمت جنوبی، به سمت داخل درخت قرار گیرند.
تا حد امکان از انتقال میوه های آلوده به مناطق سالم جلوگیری کنید تا از انتشار آفت توسط جابه جایی مگس و لارو آن مقابله شود.
جمع آوری روزانه میوه های آلوده و ریخته شده در پای درخت و نابودی و دفن آن ها در عمق 50 سانتیمتری خاک می توان از انتشار آفت جلوگیری کرد.
پاشیدن آهک بر روی میوه های آلوده نیز می تواند مفید باشد.
محلول پاشی تنه و سر شاخه های اصلی درخت خصوصا قسمت های آفتاب گیر درخت با پروتئین‌ هیدرولیزات 2 تا 3 درصد + 2 در هزار سم مالاتیون.

انجام مبارزه زراعی در فصل سرما (پا بیل کردن سایه انداز درختان)، به منظور از بین بردن شفیره های آفت.
عدم انبار کردن میوه های برداشت شده از باغاتی که وجود آفت در آن ها محرز می باشد.

هلو انجیری با نام علمی PRUNUS PERSICA DONUT از خانواده ی ROSACEAE و میوه ای تابستانه است. هلو انجیری به نام های دیگری مانند: هلو کتابی، هلو دیسکی یا بشقابی نیز معروف است و واریته ی donut به دلیل شباهت ظاهری آن به شیرینی دونات نام‌گذاری گردیده است.

آفتاب گردان علاوه بر اینکه گل زیبایی به شمار می رود از نظر اقتصادی نیز حائز اهمیت است. گیاهی چندساله با 70 گونه ی مختلف می باشد که قابلیت کاشت در باغچه ی منزل را نیز دارد. آفتاب گردان روزانه به 6 تا 8 ساعت نور مستقیم خورشید نیاز داشته و در مناطق گرم رشد خوبی دارد.

1️⃣استفاده از تله زرد چسبنده: این وسیله شامل یک صفحه زرد رنگ چسبان است که به خاطر مواد به کار برده شده در آن و رنگ و بویی که دارد حشرات را به سمت خود جذب می کند. این روش در جمعیت بالای مگس ها کارآیی بهتری دارد. در میان مگس های به دام افتاده می توان نرخ آمار مگس های میوه مدیترانه ای را تخمین زد.

2️⃣تله مکفیل: تله مکفیل سه سوراخ که توسط یک ماده جلب کننده شارژ شده و بیشتر حشرات جنس ماده را به سمت خود کشیده و به دام می اندازد.
3️⃣تله مکفیل فرومونی: این تله توسط فرومونی جلب کننده شارژ شده و برخلاف تله قبل مگس های نر را به سمت خود جذب کرده و اسیرمی شود.
4️⃣تله فرومونی دیاموند : که شامل یک صفحه چسبان است که با فرمون جلب کننده شارژ شده و مگس های نر را به سمت خود جلب می سازد.

یکی از مهمترین عوامل کشت زعفران، آنالیز خاک زمین کشاورزی است زیرا خاک مناسب بیشترین بازده را به دنبال خواهد داشت. اگرچه زعفران گیاه کم توقعی محسوب می شود اما همانند دیگر گیاهان به مواد معدنی و مواد آلی نیاز دارد. از آنجا که میزان این مواد در خاک قابل دیدن نیست لذا به کمک آزمون خاک می توان میزان آن را مشخص کرد.

سمسوری یکی از انوع طالبی هاست که کاشت آن از طریق بذر امکان پذیر است و طرفداران بسیاری دارد. این میوه شبیه یک توپ گرد با گوشت نارنجی و عطر و طعم دلنشین است. سمسوری با آب و هوای ایران سازگار بوده و زودرس می باشد.

مهمترین آثار خسارت شته، پیچیدگی برگ در سر شاخه های جوان و برگ های تازه رشد کرده مشاهده می شود. بدین ترتیب که برگ های آلوده حالت شاداب و چرب خود را از دست می دهند. شاخه های آلوده نیز اغلب کوتاه و پیچیده می شوند.

همچنین به دلیل مکیدن شیره ی گیاهی و ترشح عسلک، موجب بروز دوده (فوماژین) روی برگ ها، میوه ها و شاخه ها می شوند.
این آفت در تراکم زیاد باعث ریزش گل و میوه های کوچک می شود بدین ترتیب که برگ ها آلوده می گردد.

شته ها دشمنان طبیعی زیادی مانند کفشدوزک ها و بالتوری ها دارند که موجب کاهش جمعیت شته ها روی درخت می گردد.
سمپاشی مکرر حشره کش ها موجب کاهش جمعیت حشرات مفید می گردد و در ضمن استفاده از یک نوع سم یا سموم مشابه نیز سبب مقاوم شدن شته ها در برابر سموم می شود.
استفاده از سموم شیمیایی مناسب.
افزایش غلظت ازت و کاهش غلظت پتاسیم در برگ ها موجب تغذیه بهتر و رشد سریع جمعیت شته ها می گردد. پس از مصرف بیش ازحد کودهای ازته خودداری شود و استفاده از کودهای پتاسیم دار مناسب می باشد.

ملخ آسیایی ( Locusta migratoria) که به آن ملخ اروپایی نیز گفته می شود، دارای گونه های متفاوتی است و دو فاز مهاجر و انفرادی دارد. مشخصات ملخ در فاز مهاجری و انفرادی با هم متفاوت است. این آفت اغلب در اطراف دریاچه ها و رودخانه‌های مجاور زندگی می کند.

✔️کفشدوزک کریپت مهمترین حشره شکاری بالشتک مرکبات در باغ های مرکبات شناسایی شده است. لاروهای کریپت ترجیحاً از کیسه های تخم تغذیه می کنند.

✔️هرس داخلی تاج و حذف شاخه های خشک به ویژه در درختان مسن که مکان های مناسبی برای آفت محسوب می شود.
✔️هرس قسمت های پایینی تاج در درختان جوان.
✔️در صورت نیاز به مبارزه شیمیایی، مناسب ترین زمان از اواخر خرداد تا اوایل تیرماه همزمان با اوج حضور جمعیت پوره های سن یک است.
✔️نزدیک بودن درختان مرکبات به یکدیگر سبب انتشار آفت در منطقه و همچنین افزایش رطوبت می گردد. 
بنابراین توصیه می شود فاصله کاشت درختان از یکدیگر، در زمان احداث باغ رعایت شود.
✔️در صورت آلودگی شدید، روغن پاشی زمستانه درختان پس از هرس در اسفند ماه توصیه می گردد. از آنجا که زمستان گذرانی آفت به صورت پوره های سن دو در سطح زیرین برگ ها می باشد، بنابراین پوشش کامل درخت با محلول سم باید مد نظر قرار گیرد.

کشاورزی پایدار عبارت است از زراعت براساس اصول بوم شناسی و ارتباط بین جانداران و محیط آنها. از آنجا که کشاورزی بخش بزرگی از صادرات را به خود اختصاص داده است، اهمیت کشاورزی پایدار بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.

دوره آموزشی اصول نسخه خوانی(ویژه مسئولین فنی داروخانه های گیاهپزشکی)، از تاریخ 31 مرداد لغایت 1 شهریورماه 1402 به مدت 1 ساعت، توسط سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس برگزار گردید. در این دوره آموزشی مهندس حجت دهقانی، مسئول فنی داروخانه گیاهپزشکی باغبان جهرم حضور داشت. گفتنی است در پایان این دوره، گواهینامه جهت بهره مندی از مزایای دوره آموزشی به ایشان اعطاء گردید.

✔️به دلیل تغذیه از شیره نباتی موجب ضعف گیاه می شود. اما در شرایط طغیان باعث خشک شدن گیاه میزبان و ریزش برگ و میوه می شوند.

✔️آفات مذکور علاوه بر کاهش شیره گیاهی، با ترشح مقدار زیادی عسلک که از مخرج دفع می نمایند سبب جذب قارچ فوماژین (دوده) می گردند. 
✔️این قارچ علاوه بر کاهش سطح فتوسنتز، با ایجاد یک سطح سیاه و کثیف، از زیبایی گیاه و میوه و ارزش بازاری محصول می کاهند.