مرکز مهارت آموزی کشاورزی

کاملیا ساینسیس، نام یک گونه از سرده کاملیا است. از برگ‌های این گیاه چای درست می‌کنند؛ نظیر چای سبز، چای سیاه، و‌ چای سفید که همگی در بازار موجود است. حتی انواع دیگری نیز وجود دارند که شامل طعم، عطر و خواص گیاهی دیگری هستند. اما جالب است بدانید این چای های گوناگون به طور کلی از یک نوع  گیاه به دست می‌آیند. در واقع با پردازش های گوناگون برگ ‌های چای، انواع مختلف چای با طعم ، رنگ و بوی خاصشان به دست خواهد آمد. فرآوری آن می‌تواند شامل اکسیداسیون، حرارت دهی، خشکسازی و افزودن گیاهان، گلها، چاشنی‌ها و میوه‌های دیگر به آن باشد. گیاه چای با توجه به شرایط کاشت و پرورشی که دارد، طعم و کیفیت مختلفی خواهد داشت.

لفظ "چای" کلمه‌ای چینی بوده که در قدیم در چین و شمال هند به کار برده می‌شد و ما دقیقاً همان کلمه را به زبان فارسی وارد کرده ایم. چای سبز، گونه‌ای چای است که از برگ‌ها وجوانه‌های کاملیا ساینسیس، که فرایند پژمردگی و اکسیدان شدن چای معمولی را نگذارنده به دست می‌آید. چای سبز اصالتاً محصول چین است اما تولید و توزیع آن به سایر کشورهای شرق آسیا نیز سرایت کرده‌ است.

تفاوت چای سبز و چای سیاه فقط در نحوه اکسیداسیون است که در این فرایند برگ چای با جذب اکسیژن، اکسیدشده و به چای سیاه تبدیل می‌شود. در فرایند تولید چای سبز، برگ چای اکسید نشده و سبز بودن خود را حفظ می‌کند. همین اکسیداسیون باعث به وجود آوردن تفاوت‌های بسیاری در طعم، رنگ و خواصی دارویی چای شده‌است. وقتی‌که برگ چای عملیات اکسیداسیون را انجام می‌دهد، میزان کافئین آن افزایش می‌یابد و این عامل باعث می‌شود تا افراد با خورد چای سیاه به آرامش برسند.

چای سفید تمامی خواص چای سبز را دارد، با این تفاوت که تأثیرگذاری و خاصیت این چای در مقایسه با چای سبز چند برابر است. چای سفید نوعی چای است که از جوانه‌ها و گلبرگهای تازه گیاه چای به دست می‌آید. برای جلوگیری از اکسایش، این گلبرگهای تازه را در نور طبیعی آفتاب خشک کرده و سپس مراحل بعدی تهیه چای را طی می‌کنند. نام‌گذاری چای سفید بدین نام ناشی از پرزهای سفید نقره‌ای جوانه‌های نشکفته گیاه چای است که به آن ظاهری سفید می دهد، هر چند دم کرده آن به رنگ زرد کم رنگ است.

از آن جا که چای سفید از غنچه‌های نورس و بازنشده برگ‌های چای تهیه می‌شود، مسئله موجب شده تا چای سفید این روزها در بسیاری از کشورهای مشرق زمین به ویژه چین، ایران و هند در گروه گران ترین چای‌ها و دمنوش‌های طبیعی شناخته شود.