مرکز مهارت آموزی کشاورزی

در کشاورزی، اگر زمین زراعی به مدت معینی به صورت نکاشت باقی بماند به آن آیش (Fallow) گفته می شود.مهمترین هدف آیش، افزایش میزان ذخیره ی رطوبت است. به طور کلی، آیش به سه دسته تقسیم می شود:

آیش سبز: در این نوع آیش، زراعت انجام نمی شود و کنترل علف های هرز به منظور چرای دام صورت نمی گیرد.آیش سبز به دلیل عدم کنترل علفهای هرز و تخلیه شدن رطوبت خاک توسط آنها کارایی چندانی ندارد.

آیش سیاه: این آیش، عملا یک نوع مالچ خاکی به شمار می آید وهیچگونه بقایای گیاهی بر روی زمین باقی گذاشته نمی شود.

​​​​​آیش کلشی: در این نوع نیز بقایای گیاهی روی زمین حفظ می شوند و کنترل علفهای هرز به صورتهای زیر انجام می گیرد:

_ روش مکانیکی که با استفاده از پنجه غازی انجام می شود.

_ روش شیمیایی که در آن ابتدا یک تا دو بار پنجه غازی زده شده و سپس ازعلف کش استفاده می شود.

_ روش کنترل اکولوژیکی که در آن فقط با استفاده ازعلف کش ها، علف های هرز را کنترل می کنند.

کارایی آیش به عواملی مانند: عوامل خاکی، اقلیمی و گیاهی بستگی دارد.

عوامل خاکی مربوط به میزان نفوذ پذیری و عمق خاک است. اگر خاک خیلی سبک باشد کارایی آیش پایین می آید .

عوامل اقلیمی مربوطه به پراکنش و زمان بارندگی است. اگر بارندگی ها در فصول گرم اتفاق بیفتد کارایی پایین می آید چون میزان تبخیر زیاد است .

عوامل گیاهی به رطوبت ذخیره شده توسط گیاه در سال آیش مربوط می شود. اگر گیاه در زمان وقوع بارندگی کشت و پرورش یابد ، آیش کارایی پایینی دارد.