مرکز مهارت آموزی کشاورزی

کودهای دامی، اکثریت عناصر مورد نیاز گیاهان را تقریباً به نسبتی که آن ها جذب می کنند، دارا بوده و می توانند دامنه موفقیت را افزایش دهند. 
چرا که دریک تن کود دامی خوب، 3 تا 4 کیلوگرم نیتروژن، 3/5 کیلوگرم فسفر، 4 کیلوگرم پتاسیم، 2 کیلوگرم کلسیم و 5 کیلوگرم منیزیم گوگرد و به مقداری کمتر ریزمغذی ها وجود دارد و خاک را در درازمدت در جهت تعادل پیش خواهد برد.

بنابراین با افزودن 30 تن کود دامی مرغوب به یک هکتار خاک زراعی، حدود 120 کیلوگرم نیتروژن، 90 کیلوگرم فسفر، 160 کیلوگرم پتاسیم و ... به خاک افزوده می شود که تقریباً با نیاز گیاهان مطابقت دارند و البته بسته به نوع خاک و گیاه بایستی کاستی ها را توسط کودهای شیمیایی جبران نمود.

روش صحیح مصرف کود اوره آن است که یک چهارم کل کود مورد نیاز، در هنگام کاشت بذر یا نشا، بر روی سطح مزرعه، به صورت یکنواخت پخش و سپس با شخم سطحی یا توسط دیسک، به زیر خاک برده شود. 

باقیمانده کود اوره را نیز می توان یا از طریق سیستم آبیاری مصرف نمود و یا در بین ردیف های کاشت پاشیده و بلافاصله آبیاری سبک انجام داد.

✅نیتروژن یکی از عناصر غذایی مهمی است که کمبود آن، بیشتر از سایر عناصر، تولید گیاهان زراعی را محدود می کند.
✅در غیاب علف های هرز، نیتروژن از طریق افزایش تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه، باعث افزایش عملکرد دانه گندم می شود.
❌برخی پژوهش ها نشان داده اند که علف های هرز، توانایی بالایی در رقابت با گندم، برای جذب نیتروژن دارند. بنابراین مدیریت علف های هرز در مزرعه گندم، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

✅این محصول پودری کاملا نرم و ریز، محتوی عناصر پرمصرف نیتروژن و فسفر می باشد که غلظت فسفر در آن بیشتر است.
✅انحلال پذیری آن بالا بوده و به راحتی در سیستم آبیاری استفاده می شود. درصد خلوص این کود بسیار بالا بوده و کاربرد این فرآورده در زمان نیاز گیاه، منجر به افزایش محصول و برطرف شدن نیاز گیاهان به عناصر نیتروژن و فسفر شده، سیستم ریشه ای را تقویت نموده و باعث محکم شدن ساقه می شود.
✅خاصیت اسیدی آن به جذب نیتروژن، فسفر و همچنین سایر عناصر ریز مغذی خاک یا محلول کودی کمک می کند. فسفر موجود در این محلول یک استارتر بی نظیر برای افزایش رشد ریشه و تسریع رشد بهاره در گیاهان است.

✅با مصرف ازت به صورت آبیاری قطره ای، نسبت به روش رایج کوددهی، جذب ازت و کارایی مصرف آن در سیب زمینی، افزایش می یابد.
✅در‌گیاهانی مانند ذرت، خیار و آفتابگردان نیز، کارایی مصرف کود و عملکرد، در روش کودآبیاری نسبت به روش پاششی، بیشتر است.

در گذشته برای تأمین ازت مورد نیاز کشاورزی بیشتر از منابع آلی مانند کودهای حیوانی و کودهای مرغی و کود کمپوست ضایعات کشاورزی استفاده می کردند،

راه های جذب برگی روزنه ها و کوتیکول برگ هستند. روزنه ها در تبادلات گازی نقش دارند، اما در ورود برخی از عناصر به درون گیاه نیز موثرند. ترکیباتی مانند سولفیدها، آمونیاک، نیتریت ها و برخی عناصر دیگر از این طریق جذب میشوند. محلول پاشی روی گیاهان، که اصطلاحا تغذیه برگی نیز گفته میشود، در برخی موارد از مصرف عناصر در خاک بهتر و مفیدتر است.

در زمانی که شرایط خاک نامساعد باشد یا به علت بالا بودن PH خاک و یا آهکی بودن، کود مصرفی در خاک، برای گیاه غیر قابل استفاده است. مثلا سولفات آهن را در خاک های قلیایی نمیتوان مصرف کرد. پس بهترین روش در این حالت محلول پاشی است. علاوه بر این، برای برطرف کردن سریع علائم کمبود، در روی گیاه، روشی مطلوب است.

و اما محدودیت های محلول پاشی: همه عناصر را نمیتوان استفاده کرد؛ کل نیاز گیاه را نمی توان‌ تامین کرد. برای مثال کود اوره را میتوان از طریق محلول پاشی به گیاه اضافه کرد ولی کود های فسفر و پتاسیم، در محلول پاشی استفاده نمیشوند. معمولا عناصر کم مصرف در محلول پاشی استفاده می گردند. 

غلظت عناصر غذایی که محلول پاشی میشوند نیز نکته قابل توجهی است؛ زیرا در غلظت های زیاد گیاه به اصطلاح میسوزد. معمولا غلظت مناسب را یک تا دو در هزار در نظر میگیرند.

چنانچه خاک قلیایی و پی اچ آن بالا باشد، با مصرف کود سولفات آمونیوم، تا حدودی PH آن کاهش می یابد.