مرکز مهارت آموزی کشاورزی

درختــان گــردو در هنگــام خــواب زمــستانه، ســرما را بــه خــوبی تحمــل مــی کننــد امــا اگر برودت کمتر از 15- درجه سانتی گراد طولانی شود یـا شـروع دوره خـواب بـه دلایـل محیطـی و فیزیولوژیک عقب بیفتد، ممکـن اسـت در دماهـای کمتـر از 6- درجه نیـز خـسارت ببیننـد. در ایـن صـورت ضعف و خشکیدگی غیرمترقبه در بخشی از درخت پیش می آید. رنگ چوب قهوه ای تـا سیاه می شود و شکاف هایی روی آن ظاهر می شود. 

درختان جوان ممکـن اسـت در بهـار سـال بعـد رشد نکنند. ریشه درخت نیز ممکن است سـرمازده شـود کـه معمـولاً در خـاک هـای سـبک شـنی که سرما به سهولت نفوذ مـی کنـد رخ مـی دهـد. 

وجـود رطوبـت مناسـب در طـول مـاه هـای پـائیز و زمستان و وجود گیاهان پوششی در سطح باغ موجـب کـاهش عـوارض یـخ زدگـی مـی شـود و 

دمای باغ در شـب هـای سـرد را افـزایش مـی دهـد . خـاک هـای نـرم و مرطـوب، در روز گرما را جــذب مــی کننــد و در شــب بــه محــیط گرمــا پــس مــی دهنــد امــا خــاک هــای خــشک و فاقــد گیاهان پوششی سردتر هـستند. لـذا در مواقـع بـسیار خـشک و سـرد زمـستان یـک نوبـت آبیـاری به خصوص از نوع بـارانی مـی توانـد شـدت سـرمازدگی را بکاهد. کلیـه ارقـام گـردوی ایرانـی بـه سرمازدگی حساس هستند. 

سرمازدگی بهاره:

سرمای بهاره مهم ترین نوع خسارت سرما در درختان گردو است که می توانـد موجـب مـرگ شاخه ها و جوانه های گل و برگ شود. جوانه هایی که هنوز باز نشده اند به سرمای بهـاره تحمـل زیادی دارند اما به محض باز شدن، حساس می شوند. در اثـر سـرمازدگی، شـکوفه هـا و میـوه هـای جوان سیاه شده و می ریزند و تخمدان و مـادگی شـکوفه هـای سـال نیز اغلـب قهـوه ای و پژمرده است.

سرشاخه های جوان ، خشک و سـیاه مـی شـوند و بـه صـورت آویـزان مـی ماننـد. ایـن وضعیت در سرمای بهاره سال هـای 1388 و 1389 در کـرج بـسیار خـسارتزا بـود و سرشـاخه همـه درختان گردو خشک شد و محصول آن هـا از بـین رفـت. 

علـت سـرمازدگی بهـاره وجـود میـزان زیادی آب در بافت های جوان و تازه شکفته جوانه هـا و گـل هـا اسـت کـه موجـب یـخ زدن آن هـا میشود. سرمازدگی بهاره معمولاً در شب های سرد بادی که هوا جریان دارد، خسارت زا نیست اما در هوای سرد و ساکن شکوفه ها را می سوزاند.

 آبیاری بارانی ، لایه نازکی از یخ بر روی شکوفه هـا، جوانه ها و برگ ها می پوشاند و آن ها را محفاظت می کند. وجود پوشش گیاهی درسطح باغ نیز شدت سرما را میکاهد. حساسیت درختان گردو به سرمازدگی بهـاره بـه رقـم و مرحلـه رشـد نیز بستگی دارد