مرکز مهارت آموزی کشاورزی

۱. اسید هیومیک‌ چیست و چگونه ساخته می‌شود؟

وقتی گیاهان و حیوانات می‌میرند، مولکول‌های آنها برای استفاده سایر ارگانیسم‌ها در خاک باقی می‌مانند. باکتری، قارچ، پروتوزوئید، کرم‌های خاکی و حتی حشرات بقایای تازه را مصرف می‌کنند. بعد از مدت زمانِ زیادی وقتی ماده در حال تجزیه، توسط چرخه‌های مختلف خورده شد و تغییر شکل یافت، یک ماده مقاوم به تجزیه باقی می‌ماند که «هوموس» نامیده می‌شود (این فرایند هوموسی شدن نامیده می‌شود). هوموس از سه جزء تشکیل می‌شود: اسید هیومیک، اسید فولویک و هیومین. هیومین و اسید فولویک‌ها به دلیل نقش‌ی که در ساختار خاک و انتقال مواد مغذی بین خاک و گیاه دارند، برای محیط‌های خاک سالم بسیار باارزش هستند.

۲. چرا باید به خاک اسید هیومیک اضافه کنیم؟

متاسفانه فعالیت‌های انسانی باعث آلودگی و کم ارزشی خاک‌ها شده است. این فعالیت‌های انسانی اکوسیستم‌های (مواد ارگانیک) خاک را کاهش داده و حتی بعضی از خاک‌ها را برای محیط و سلامت انسان مضر کرده است. فرسایش یکی از علت‌های اصلی بی ارزش شدن خاک است.

در فرایند فرسایش سرعت از دست رفتن خاک‌های سطحی از سرعت جایگزین شدن آنها خیلی بیشتر است. استفاده از کودهای شیمیایی (غیر ارگانیک)، همراه با شخم زدن‌های سالیانه میزان هوموس خاک را کاهش می‌دهد. برای احیاء خاک، مواد ارگانیک باید دوباره به خاک بازگردانده شوند و هوموس از بین رفته باید از منبع خارجی دوباره به خاک برگردد. چون برای تولید طبیعی آن سال‌ها زمان نیاز است باید از منبع خارجی استفاده کرد. 

زندگی گیاه به فعالیت‌های بیولوژیکی خاک بستگی دارد و بدون مقدار مورد نیاز هوموس، این فعالیت‌های بیولوژیکی به شدت کاهش می‌یابند. خاک‌های سالم بین دو تا شش درصد مواد ارگانیک دارند. ولی محیط‌های کشاورزی زیادی از خاک با سطوح کم‌تر مواد ارگانیک استفاده می‌کنند.

۳. فواید استفاده از اسید هیومیک چیست؟

در طول تاریخ کشاورزان برای تولید گیاهان سالم‌تر و محصول بهتر از اسید هیومیک استفاد کرده‌اند. امروزه اسید هیومیک‌ها به دلایل ذکر شده حتی ضروری‌تر هستند. تعدادی از فواید اسید هیومیک به شرح زیر است:

- افزایش جذب مواد مغذی

- افزایش ظرفیت نگه داشت آب در خاک

- بهبود ساختار کلی خاک

- تحریک فعالیت‌های میکروبی (میکروارگانیسم‌ها)

- تنظیم pH خاک

- حذف مواد سمی از خاک (ناشی از استفاده بی‌رویه از کود‌های شیمیایی)

- کمک به حذف کلروسیس آهن (کلروز) با افزایش جذب آهن

-  بهبود سلامت کلی گیاه از طریق مقاوم سازی آن در مقابل دشمنان و بیماری ‌ها

- تحریک رشد ریشه که حجم محصول را افزایش می‌دهد.

- افزایش جوانه زنی

۴. عملکرد آن چگونه است؟

این ترکیب دارای گوگرد، ازت و فسفر با درصد های متفاوت و برخی از فلزات مانند کلسیم، منیزیوم ، مس و روی و غیره می باشد. مصرف اسید هیومیک از طریق آبیاری قطره ای در کنترل تعدادی از بیماری های ریشه، اثر بسیار موثر دارد.

هم چنین سبب افزایش جذب ازت توسط گیاهان می شود ‌و موجب افزایش راندمان استفاده از ازت خاک می گردد. همچنین می تواند سبب افزایش جذب پتاسیم، کلسیم، منیزیوم و فسفر گردد. 

در نتیجه از زردی درختان نیز جلوگیری میکند.