مرکز مهارت آموزی کشاورزی

مقدمه‌:

بیمارگر یک انگل اجباری است که فقط روی بافت های زنده رشد می‌کند و به خاطر پوشش پودری سفید متمایل به خاکستری که روی بافت برگ های جوان ایجاد می کند، بیماری سفیدک پودری نامیده شده است. بیماری سفیدک پودری روی برخی ارقام سیب در صورت عدم کنترل، محدود کننده تولید است. میزان خسارت آن بسته به شرایط آب و هوایی، حساسیت رقم و مدیریت باغ متفاوت است. بیمارگر با کاهش تعداد جوانه های گل، حساس نمودن جوانه های گل به سرما و کاهش رشد درخت باعث خسارت کمی و از طریق تشکیل زنگار روی میوه باعث خسارت کیفی نیز می گردد. خسارت بیماری در نهالستان به خاطر مرگ شاخه های انتهایی و شکل نامناسب درخت، زیاد است. 

عامل، علائم و نشانه‌های بیماری:

عامل این بیماری یک قارچ آسکومیست‌ است که پوشش سفید رنگ روی برگها ایجاد می‌کند و منجر به پیچیدگی برگها، ریزش میوه و برگ و زنگار میوه می شود. بیمارگر علاوه بر برگها، شاخه های جوان، میوه و شکوفه ها را نیز آلوده می کند. آلودگی شدید ممکن است منجر به ریزش برگها و کوتاه ماندن شاخه های جوان شود و متعاقب آن تعداد جوانه های میوه روی شاخه های ۲ ساله کاهش پیدا می کند، آلودگی شکوفه ها منجر به عدم تولید میوه و یا با تشکیل زنگار باعث کاهش کیفیت میوه های تولیدی می گردد. 

روش های انتشار و وقوع بیماری:

آلودگی معمولاً در رطوبت نسبی بالای ۷۰ درصد که غالباً در سطح زیرین برگها قابل دسترس است، اتفاق می افتد و در روزهایی که رطوبت کم است آلودگی معمولاً در شب و یا ساعات اولیه صبح وقتی که رطوبت نسبی بالاست به وقوع می پیوندد. دمای مورد نیاز برای ایجاد آلودگی بین ۱۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد و دمای بهینه ۱۹ تا ۲۲ درجه سانتیگراد می باشد. در صورتیکه زمستان از نظر دمایی ملایم باشد، بروز و توسعه‌ بیمارگر در فصل بهار بیشتر خواهد بود. افزایش بیماری در پایان فصل بهار ممکن است درصد جوانه های آلوده را افزایش دهد که منجر به افزایش مایه اولیه بیمارگر در بهار سال بعد خواهد شد و یا مانع تشکیل جوانه های گل خواهد شد که مقدار میوه را کاهش یا نابود می کند. بنابراین مدیریت بیماری بایستی روی کاهش آلودگی اولیه توسط بیمارگر و حفاظت درختان از آلودگی های ثانوی متمرکز گردد.

مدیریت بیماری:

۱- ارقام مقاوم: منطقی ترین راه مبارزه با بیماری سفیدک پودری سیب درختی، استفاده از ارقام مقاوم یا متحمل است که باعث کاهش تعداد سم پاشی ها و هزینه تولید، آلودگی محیط زیست و مانع تجمع مواد شیمیایی در میوه ها می شود. استفاده از ارقام سیب کمتر حساس احتمالاً موثرترین ابزار برای پیشگیری از آلودگی است.

۲- هرس: حذف پاجوش ها و منابع آلودگی اولیه از سال قبل در پایان زمستان و اوایل بهار در باغ های کوچک که درصد و شدت آلودگی درختان پایین است تا حدودی در مدیریت بیماری موثر است.

۳- کنترل شیمیایی: در ایران درصد و شدت آلودگی سفیدک پودری روی درختان سیب بسته به شرایط اقلیمی، روی ارقام مختلف، متفاوت است و غالباً نیاز به سمپاشی های متوالی جهت کنترل بیماری می باشد. در این راستا بایستی از قارچ کش هایی استفاده نمود که میزان مصرف آن ها پایین تر، کم خطر و سازگار با محیط زیست باشند.