مرکز مهارت آموزی کشاورزی

به کلیه حشرات و کنه ها که با تغذیه از برگ، گل، شاخه، ریشه، میوه و شیره گیاهی باعث ضعیف شدن گیاه و در نهایت باعث مرگ گیاه شود، آفات گیاهی گفته می شود.

شناسایی حشرات در گلخانه:

حشرات دارای بدن سه قسمتی هستند شامل: سر، سینه و شکم که مجزا از هم هستند. دارای یک جفت شاخک و سه جفت پا در ناحیه سینه هستند. معمولاً بالدار و تخمگذارند. دارای قطعات دهانی به صورت جونده، مکنده و لیسنده می باشند.

معرفی حشرات مفید برای کنترل آفات:

هر روز در مورد زیان بار بودن هر یک از روش های کنترل آفات تذکر هایی از طرف کارشناسان داده می شود این در حالی است که  استفاده از روش کنترل آفات به صورت طبیعی می تواند به دلیل بیشترین میزان سازگاری با طبیعت از جمله ی روش های مفید و بدون خطر باشد. به طور معمول در طبیعت برای هرچیزی دشمنی وجود دارد و این در مورد انواع آفات کشاورزی نیز صدق می کند، در صورت استفاده انسان از دشمنان طبیعی آفات در مزارع خود، کنترل بیولوژیک اتفاق می افتد در واقع کنترل بیولوژییک روشی است که انسان ها به منظور استفاده سودمند از دشمنان طبیعی به نفع خود استفاده میکند تا محصولاتی با کیفیت و کمیت بالاتر تولید نماید.

 معرفی تعدادی از حشرات مفید برای کنترل آفات:

کفشدوزک ها:

کفشدوزک ها سوسک هایی هستند با رنگ های متفاوت و درخشان که اکثرا شکارگر هستند( البته تعداد اندکی از آنها مانند کفشدوزک خربزه و سوسک مکزیکی لوبیا خوار گیاه خوار هستند و در زمره آفات قرار می گیرند). کفشدوزک ها در دو مرحله ی لاروی و حشره کامل از دیگر حشرات مانند شته ها، شپشک ها، تخم و پوره سفید بالک و پسیل ها  تغذیه می کنند، یک کفشدوزک بالغ در طول زندگی خود می تواند تا ۲۰۰۰ شته  بخورد.

برخی از گونه های کفشدوزک ها به شرح زیر می باشند:

کفشدوزک هفت نقطه ای

 کفشدوزک هیپو دامیلا 

کفشدوزک کریپتولموس :دشمن طبیعی شپشک های آرد آلود بالشتک مرکبات 

کفشدوزک کنه خوار

بالتوری سبز یا کریزوپا(chrysopa):

بالتوری سبز حشره ای ظریف با بدن سبز رنگ می باشد که به منظور کنترل آفات مزرعه به صورت طبیعی مورد استفاده قرار میگیرد. این حشره بعد از جفت گیری تخم های خود را روی پایه های ظریف در سطح یا پشت برگ قرار می دهد لارو ها پس از خارج شدن از تخم به دنبال طعمه میروند که غذاهای  مورد علاقه ی لارو های بالتوری شته ها و حشرات با بدن نرم مانند تریپس ها، شپشک ها، پوره های سفید بالک ها،تخم حشرات، و کنه های تارعنکبوتی می باشد.

شیخک:

یکی دیگر از حشرات مناسب برای کنترل آفات مزرعه به صورت طبیعی شیخک می باشد. شیخک ها تخم های خود را به صورت دسته ای در یک کیسه بر روی برگ های و شاخه های درختان قرار می دهند شیخک ها از سن های درختی و انواع حشرات مضر دیگر تغذیه می کنند.

مگس های گل یا سیرفیده( syrphideae):

به دلیل داشتن خطوط زرد و مشکی بر روی بدن این حشره معمولا با زنبور زرد اشتباه گرفته می شود. حشره کامل مگس های گل از شهد و گرده ی گل ها تغذیه می کنند اما لارو های آن علاقه ی زیادی برای خوردن شته ها دارند.

پشه شته خوار:

لارو های پشه ی شته خوار از شته ها تغذیه می کنند تا زمانی که به حداقل ۳ میلیمتر برسند.

سن های گل یا اوریوس(orius):

کنترل آفات مزرعه به صورت طبیعی را میتوان به کمک سن های گل نیز انجام داد سن اوریوس هم در مرحله ی پوره و هم در مرحله بلوغ  اشتهای زیادی برای خوردن تریپس ها، شته ها، مگس های سفید، کنه های تارعنکبوتی، و تخم حشرات دارد، البته این حشره به تغذیه شهد گل ها و شیره  انواع گیاه نیز علاقه دارد.

کنه شکارگر:

کنه ها در زمره ی حشرات نیستند اما به دلیل اهمیت بالا آنها برای کنترل آفات مزرعه به صورت طبیعی  معرفی می کنیم، این حشره  از دشمنان بسیار مهم کنه های عنکبوتی می باشد.