مرکز مهارت آموزی کشاورزی

 1-استفاده از پیت های سترون و یا ضدعفونی خاک خزانه.
2-استفاده از بذور گواهی شده.
3-جمع آوری و از بین بردن بقایای آلوده گیاهی در آخر فصل. 
4-تناوب زراعی 3-2 ساله با گیاهان غیر میزبان.
5-تقویت گیاهان با کوددهی متعادل و آبیاری مناسب. 
6-کنترل علف های هرز. 
7-تهویه هوایی مناسب با رعایت فاصله مطلوب کشت گیاهان.
8-آبیاری زود هنگام در روز جهت خشک شدن سریع برگ ها. 
9-کاهش صدمه و زخم به گیاه به خصوص در شرایط مرطوب. 
10-کنترل حشرات تغذیه کننده جهت کاهش انتشار اسپورهای قارچ.
11-کاربرد ارقام مقاوم یا متحمل.
12-مبارزه شیمیایی با استفاده از قارچ‌کش های مناسب، 2 در هـزار بلافاصله بعد از ظهور اولین علائم و با رعایت دوره کارنس آن. در صورت وقوع بارندگی، پس از بارندگی نیز باید سمپاشی بـا سموم توصیه شده انجام گیرد.

بیماری لکه موجی گوجه فرنگی یکی از بیماری های قارچی معمـول در مزارع گوجه فرنگی می باشـد که همه ساله به ویژه پس از بارندگی ها و بیشتر پس از گلدهی، باعث ایجاد خسارت در ایـن مزارع می گردد. 

در گلخانه بیماری لکه موجی، در اثر ریزش آب از سقف گلخانه و شبنم بر روی بوته ها و نفـوذ عامل بیماری، شدت می یابد. 
علائم این بیماری، به صورت لکه های قهوه ای و تیره با هاله زرد روی برگ، ساقه و میوه مشاهده می شود که در لکه‌ ها دوایر متحدالمرکز به صورت حلقوی و موجی ایجاد می شود. 
با توجه به اینکه تولید گوجه فرنگی در هرمزگان به صورت خارج از فصل و در فصول پاییز و زمسـتان انجام می شـود، وقوع بارندگی در طول فصل رشد، امری اجتنـاب ناپذیر است که می تواند حساسـیت گیاهان را به بیماری های قارچی مانند لکه موجی افزایش دهد.

گوجه فرنگی، گیاهی حساس به آبیاری معرفی شده است و این حساسیت در دوره های بعد از انتقال نشا گلدهی و شکل گیری میوه بیشتر است. حداکثر نیاز آبی ایـن محصول، در زمان گلدهی است ولی برای توقـف گلدهی گیاه بالغ و رسیدن همزمان و هم شکل میوه ها، قطع آبیاری در این دوره توصیه شده است. 

آبیاری زیاد در دوره گلدهی باعـث ریزش گل ها می شود، بعد از شروع میوه دهی، برای جلوگیری از میـوه دهی مجدد و درشت تر شدن میـوه هـا نیـز باید از آبیاری زیاد، خودداری نمود.

رشد گیاه گوجه فرنگی، بر اثر رطوبت زیاد خاک، مختل خواهد شد، لذا بهترین خاک ها برای کشت این گیاه، خاک های بـا بافت سبک (شنی و لومی شنی)، می باشـد. 

در صورت عدم تهویـه مناسب خاک، ممکن است بتـوان بـا مخلـوط کردن مقادیر کافی کود حیوانی پوسیده، از طریق شخم عمیق بـا خاک مـورد نظر ایـن نقیصـه را بـر طرف نمـود. 
مناسـب تریـن pH برای خاک های زیر کشت گوجه فرنگی نیز 6 تـا 7 می باشد. در صورتی کـه pH خاک کمتر یا بیشتر از ایـن محدوده باشد، بایستی عناصر غذایی را که بـر اثر این pH نامناسب غیـر قابل جذب شـده یـا جـذب و انتقال آن ها مختل می شود، از طریق مصرف کودهای شـیمیایی حاوی آن عناصر، در دسترس گیاه، قرار داد. 
از میان عناصر مذکور می توان بـه عناصر کم مصرف اشاره کرد.

آستانه تحمل گوجه فرنگی، بـه شـوری خاک، 2/5 دسی زیمنـس بـر متر می باشد، هـر چنـد که در عمـل، گیاه گوجه فرنگی، قادر به تحمل شـوری های بـه مراتب بالاتر از این مقدار می باشد. 
به هر حال با اصلاح مدیریت مزرعه، می توان در زمین هایی با شوری بالاتر نیز، گوجه فرنگی کشت کرد. یکی از روش های مدیریتی فوق الذکر، افزایش عمق آبیاری و شستشوی نمک های خاک، از طریق شستشو می باشد.

هـم چنین مصرف کودهای شـیمیایی مناسب، بـه خصوص کودهای حاوی عناصر نیتـروژن، پتاسـیم، سیلیسـیوم، روی و آهن می تواند اثرات سـوء ناشی از شوری خاک را تـا حـدودی تعدیل کند.

مگس مینوز در روی برگ های گوجه فرنگی پاییزه در منطقه خوزستان فعال است. در ایران نیز در استان های خوزستان، تهران و همدان انتشار دارد.

این آفت بسیار پلی فاژ بوده است. فلفل، هندوانه، گوجه فرنگی، خیار، ماش و لوبیا چشم بلبلی پاییزه، از میزبان های این آفت می باشد.
حشرات ماده و نر از طریق زخم های ایجاد شده به وسیله تخم ریز ماده ها تغذیه می نمایند. خسارت اصلی مربوط به تغذیه لاروهاست که با ایجاد دالان های مارپیچ، از پارانشیم برگ ها تغذیه می کنند.
✅روش های کنترل:
1️⃣زراعی:
کشت مخلوط می تواند در کاهش خسارت آفت مؤثر واقع شود.
2️⃣بیولوژیکی:
زنبور های پارازیتویید مختلفی از خانواده های Eulophidae و Pteromalidae دشمنان طبیعی این آفت اند.
3️⃣شیمیایی:
در صورت نیاز می توان از سموم شیمیایی استفاده نمود، به شرط اینکه دوره کارنس آن در گلخانه و مزرعه در نظر گرفته شود.

پروانه میوه خوار بادمجان روی میوه بادمجان در سطح وسیع خسارت وارد می‌کند.

سیب زمینی، بادمجان، گوجه فرنگی و سیب زمینی شیرین از جمله گیاهان میزبان این آفت می باشند. 
لارو آفت با تغذیه از سرشاخه و برگ و ایجاد تونل داخل میوه ها ایجاد خسارت می کند. لاروهای جوان آفت به شاخه و گل های گیاه حمله می نمایند، ولی لاروهای مسن تر داخل میوه ایجاد تونل می کنند.
پس از تغذیه کامل، لاروها در روی ساقه ها یا بوته های خشک شده و یا برگ های ریخته شده در سطح زمین به شفیره تبدیل می شوند.
✅روش های کنترل:
1️⃣کنترل زراعی:
✔️از بین بردن بوته های آلوده.
 ✔️کشت گیاهان غیر میزبان و اجرای تناوب دو ساله.
✔️استفاده از ارقام مقاوم و دیررس.
2️⃣کنترل مکانیکی:
✔️اگر حصار مزرعه به ارتفاع ۲/۵ متر باشد، پروانه های ماده قادر به وارد شدن به داخل مزرعه نیستند، زیرا این حشره بسیار تنبل بوده و قادر به پرواز در ارتفاع بالاتر نمی باشد .
3️⃣کنترل فرمونی:
✔️استفاده از فرمون برای ردیابی آفت و جمع آوری حشرات بالغ در مدیریت این آفت نیز معمول است.
4️⃣کنترل بیولوژیکی:
✔️زنبور sinicus Eriborus، یکی از دشمنان طبیعی این آفت است که به صورت پارازیتویید داخلی، عمل می نماید.
5️⃣کنترل شیمیایی:
✔️سمپاشی در صورت نیاز عموما پس از باز شدن تخم ها صورت گیرد.

گونه های قارچ آسکومیکوتا‌، از مهمترین بیمارگرهای گیاهان گلخانه ای، سبزی و صیفی، گیاهان زینتی و محصولات زراعی، در مرحله قبل و بعد از برداشت است.

بیماری کپک خاکستری می تواند تمام اندام های هوایی گوجه فرنگی (ساقه، برگ، گل و میوه) را آلوده کند.
این قارچ معمولا از طریق زخم های روی ساقه یا محل افتادن برگ ها وارد بافت های گیاهی می شود و باعث ایجاد شانکر روی ساقه می گردد که این شانکر ها می توانند به صورت حلقه ای ساقه را احاطه کنند و باعث پژمردگی کامل گیاه در قسمت های بالایی شوند.
این قارچ می تواند از طریق گلبرگ های آلوده، به داخل کاسبرگ ها و میوه وارد شود. پیدایش هاله های دایره ای شکل روی میوه، یکی از علائم این بیماری است. 
علائم روی برگ ها، به صورت لکه های کوچک زرد تا قهوه ای دیده می شود. سپس لکه ها خاکستری تا قهوه ای شده و به سمت دمبرگ گسترش می یابد. 
زخم های روی ساقه تیره آفتاب سوخته می شود و یک حاشیه مشخص دارند. روی این زخم ها در شرایط خنک و مرطوب، توده های کپک کرکی خاکستری ایجاد می شود.

✔️پیچیدگی شدید
✔️فنجانی شدن
✔️ترد و‌ ضخیم برگ ها
✔️متورم شدن رگبرگ ها در پشت برگ
✔️ترشح‌شیره گیاهی از رگبرگ‌ و دمبرگ
❌هنوز اطلاعات زیادی از این ویروس و منطقه گسترش آن به دست نیامده، اما در برخی از شهرستان های استان فارس در مزارع شلغم مشاهده شده است.
✔️تنها راه موجود جهت کاهش خسارت، خارج کردن برگ ها یا بوته های آلوده از مزرعه است.

گوجه فرنگی محبوب ‌ترین و رایج‌ترین محصول گلخانه‌ای در کل دنیا می‌باشد. کاربد ها و خواص آن موجب محبوبیت بیشتر آن شده.است 

طول عمر بیشتر، همواره آرزوی بشریت بوده است. مسن‌ترین شخص جهان، سوزانا ماشت‌ جونز، 116 ساله، اکثراً صبح‌ها از خوردن غذاهای سالم و تقویت‌کننده قلب مثل بیکن، تخم‌مرغ، و بلغور لذت می‌برد. به‌جز اینکه جونز با این صبحانه - که به نظر می‌آید خیلی خوشمزه می‌آید - دهه‌ها دستاورد علم تغذیه را برهم زده، بی‌شک راز اصلی طول عمر و سلامتی او است. گذشته از تخم‌مرغ و بلغور، غذاهایی وجود دارند که اگر هر روز به قدر کافی میل شوند ممکن است برای طول عمر یک شخص مفید باشند.

نتایج مطالعات محققان فنلاندی نشان داده است که مصرف گوجه فرنگی خطر سکته مغزی را کاهش می دهد .یکی از آنتی اکسیدان های موجود در گوجه فرنگی به نام لیکوپن (رنگدانه قرمز) در بروز این اثر نقش دارد. اگر می خواهید با لیکوپن آشنا شوید این مطلب را دنبال کنید